O pewnej (rewolucyjnej) hipotezie Harolda J. Bermana – prawo i nauka w średniowieczu

W książce „Prawo i rewolucja” Harold J. Berman wysuwa hipotezę, że pewne polityczne i społeczne przekształcenia przełomu XI i XII wieku miały, jak to określa, formatywny charakter w odniesieniu do całej późniejszej historii Zachodu. Pierwszorzędną rolę w tych wydarzeniach, określanych przez Bermana rewolucją, odgrywali prawnicy-dekretyści. Co więcej, Berman wiąże te przekształcenia z powstaniem uniwersytetów oraz, w ogólności, z pojawieniem się nowożytnej nauki. W artykule prześledzę znaczenia terminu rewolucja i zrekonstruuję argumentację Bermana.

In his book “Law & Revolution” Harold J. Berman ventures an opinion that certain sociopolitical transformations of XIth and XIIth century had a formative character for subsequent Western history. Emerging profession of lawyer (decretists) played a fundamental role in that upheaval, called by Berman a revolution. Moreover, Berman is trying to connote that with the creation of universities and, more generally, modern science. In my article I will try to investigate different meanings of revolution in Berman’s argument and its general structure.