Rola Rządowego Funduszu Emerytalnego na tle problemów rozwoju społeczno-gospodarczego Norwegii

Celem artykułu jest przedstawienie problemów rozwoju społeczno-gospodarczego na gruncie skandynawskiej gospodarki i zobrazowanie działania Rządowego Funduszu Emerytalnego Norwegii. Artykuł zawiera teoretyczne uwagi na temat: rozwoju, jego mierników, welfare state oraz dane empiryczne odnoszące się do gospodarki Norwegii. W kraju tym jest realizowany model państwa dobrobytu. Działanie tego modelu jest możliwe dzięki jego sytuacji ekonomiczno-finansowej. Swoje bogactwo i poziom rozwoju Norwegia zawdzięcza w głównej mierze posiadanym zasobom, które są ograniczone. Wysoki poziom rozwoju wiąże się również z wieloma niekorzystnymi skutkami, takimi jak: narastającym napływem imigrantów, starzejącą się populacją, wyższymi kosztami opieki medycznej i emerytur. Norwegia postanowiła akumulować i inwestować zyski z surowców w imieniu kolejnych generacji, aby nie zostać oskarżoną o zbyt intensywne ich wydobycie w pogoni za zyskiem przeznaczanym na bieżącą konsumpcję. Świadectwem sprawiedliwości i świadomości problemu ograniczoności surowców jest Rządowy Fundusz Emerytalny. Fundusz zarządza przychodami z sektora naftowego w celu gromadzenia aktywów finansowych. Został on stworzony z myślą o równej redystrybucji bogactw płynących z norweskich złóż pomiędzy pokoleniami. Przeznaczenie przyszłych wydatków państwa, jakie miałyby być finansowane z funduszu, nie zostało jeszcze określone. Jednak, zgodnie z ideą funduszu, głównym celem obecnej akumulacji kapitału jest zamortyzowanie skutków spadku poziomu rozwoju po wyczerpaniu zasobów.

The aim of this paper is to explore aspects of the economic and social development of Norway, as well as the functioning of the Norwegian Government Pension Fund. The paper offers some theoretical remarks about development and its measurement, welfare state and empirical data on Norway’s economic and financial situation. Norway has been implementing the welfare state model, which is an example of active attitude of the authorities towards the social problems of society. The functioning of this model is possible because of the good financial standing of the country. Norway owes its wealth and level of development to the possession of natural resources, which are limited. The high level of development results in numerous negative effects, for example: inflow of immigrants, rise in non-productive age population, higher costs of medical care and pensions. Norwegian governments accumulate and invest revenues from oil so as not to be accused by future generations of overly intense exploitation of resources and squandering of the profits on current consumption. The Government Pension Fund is proof of fairness and high awareness of the problem of limited natural resources. The Fund manages profits from the oil sector in order to accumulate capital. It was established to equalise the distribution of income from Norwegian resources across generations. The main aim of future state expenditures which will be financed from the Fund has not been defined yet. In accordance with the Fund’s idea, the purpose of current capital accumulation is to cushion the effects of economic decline after the oil supplies have been depleted.