Formowanie alternatywnej rzeczywistości w społeczeństwie totalitarnym: mitologizacja Czarnobylskiej katastrofy w 1986 roku

Władze Związku Radzieckiego stworzyły system polityczny, w którym tworzenie mitów, wygodnych dla władzy, było dość prostym zadaniem. Przy każdym „niewygodnym” wydarzeniu prawda została albo po prostu ukryta, albo mitologizowana. W ten sposób powstała alternatywna sowiecka rzeczywistość. Czarnobylską katastrofę, która wydarzyła się 26 kwietnia 1986 r., można uznać za jedno z wielu mitologizowanych wydarzeń w ZSRR. Cel Celem artykułu jest ujawnienie praktycznej technologii formowania rzeczywistości alternatywnej w społeczeństwie sowieckim na przykładzie mitologizacji katastrofy w Czarnobylu (1986). Materiał i metody Przeprowadzono analizy i uogólnienie źródeł archiwalnych, które zostały odtajnione przez Służbę Bezpieczeństwa Ukrainy. Przeprowadzono również analizy źródeł i dokumentów naukowych oraz przegląd sowieckich środków masowego przekazu związanych z tematem. Wnioski Wszelkie dostępne środki konstruowania rzeczywistości alternatywnej (mitologizacji), praktykowane przez KGB (Komitet Bezpieczeństwa Państwowego Związku Radzieckiego) – zatajanie prawdy; niszczenie dokumentów i dowodów rzeczowych; zastraszanie; blokowanie dostępu do źródeł wiarygodnej informacji; tworzenie „prawdy” alternatywnej; rozpowszechnianie jej w mediach – zostały przez władze radzieckie zastosowane. Ale mit okazał się kruchy – przebiegu reakcji chemicznych nie można było podporządkować wytycznym władz radzieckich i zastraszyć metodami KGB, a skutki awarii były zbyt oczywiste, by je całkowicie pominąć milczeniem. Główną przyczyną niepowodzenia w budowaniu radzieckiego mitu o nieszkodliwości promieniowania był rozgłos międzynarodowy.