For many centuries the Roman Catholic Church talks about the pallium and its origin. In the article in the chronological order there have been introduced the authors: P. de Marca, G. Moroni Romano, F. Vespasiani, R. Garrucci, Ch. de Rohault de Fleury, G. Morin, L. Duchesne, J. Wilpert, H. Grisar, A. J. Adam, J. Baudot, J. Braun, H. Leclercq, M. Righetti, R. Lesage, B. Neunheuser, J. Lewandowicz, S. Piccolo Paci, who analysed the provenance of the Roman pallium. Research on the Roman insignia – a robe, just very intense in the second half of the nineteenth century and early twentieth century, have not elaborated the one theory, acceptable as a consensus for the scientific community. Hypothesis that the pallium was from St. Peter’s mantle is collectively rejected. Certificate of Constantinian donation is also negated. However the other theories seem remaining more or less probable, that does not mean that they are convincing. There are no historical sources read in a critically clear way, and it makes that all theories have some gaps.
Przez wiele wieków w Kościele rzymskokatolickim wypowiadano się na temat paliusza i jego pochodzenia. W artykule w sposób chronologiczny zostali przedstawieni autorzy: P. de Marca, G. Moroni Romano, F. Vespasiani, R. Garrucci, Ch. de Rohault de Fleury, G. Morin, L. Duchesne, J. Wilpert, H. Grisar, A. J. Nowowiejski, J. Baudot, J. Braun, H. Leclercq, M. Righetti, R. Lesage, B. Neunheuser, J. Lewandowicz, S. Piccolo Paci, którzy analizowali proweniencję rzymskiego paliusza. Badania nad tą rzymską szatą-insygnium, tak bardzo intensywne w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku, nie wypracowały co do niego jednej teorii możliwej do zaakceptowania jako consensusśrodowiska naukowego. Hipoteza mówiąca, jakoby paliusz pochodził od płaszcza św. Piotra, jest gremialnie odrzucana. Świadectwo konstantyńskiej donacji również jest negowane. Natomiast pozostałe teorie wydają się mniej lub bardziej prawdopodobne, ale to nie znaczy, że są przekonujące. Brak źródeł historycznych odczytanych w sposób krytycznie jednoznaczny sprawia, że wszystkie teorie mają jakieś braki.
