Wykorzystanie podejścia multimetaforycznego w refleksji nad rzeczywistością organizacyjną rezylientnego łańcucha dostaw

Łańcuchy dostaw są organizacjami złożonymi i pełnymi paradoksów, które można rozumieć na różne sposoby. Stąd wiele koncepcji związanych z kształtowaniem i funkcjonowaniem łańcuchów dostaw wywodzi się z określonych metafor. Niektóre z nich prowadzą do znanych sposobów myślenia, inne natomiast sprzyjają rozwijaniu nowych poglądów i interpretacji łańcucha dostaw. Jedne mogą odnosić się do całej organizacji, podczas gdy inne mogą uwypuklać pewien jej komponent lub dotyczyć określonego aspektu funkcjonowania. Metafory mogą być również użytecznym instrumentem poznania złożonej i wieloaspektowej problematyki rezylientnego łańcucha dostaw, czyli takiego, który zachowuje ciągłość operacyjną dzięki umiejętności radzenia sobie z niepewnością, a więc odznacza się zdolnością do osiągania nowego stanu w wyniku wystąpienia zakłóceń. W artykule podjęto próbę rozpoznania mechanizmu funkcjonowania rezylientnego łańcucha dostaw, wykorzystując podejście multimetaforyczne. W tym celu posłużono się metaforami charakterystycznymi dla paradygmatu neopozytywistycznego. W dalszej części artykułu zaprezentowano płaszczyzny interpretacyjne rezylientnych łańcuchów dostaw, przedstawiono rolę metafor w objaśnianiu rzeczywistości organizacyjnej, a następnie wyjaśniono poszczególne fragmenty rzeczywistości rezylientnego łańcucha dostaw przez pryzmat metafory organizacji jako organizmu, przepływu i transformacji, struktury dyssypatywnej oraz mózgu.

Supply chains are complex structures full of paradoxes that can be understood in different ways. Thus, many concepts related to supply chain formation and operation originate from specific metaphors. Some of them lead to well-known ways of thinking, whereas others contribute to the development of new ideas and interpretations of supply chain. Certain metaphors may refer to an entire organization, while others may emphasize one of its components, or concern a specific operational aspect. Metaphors may also be a useful instrument for learning about complex and multi-dimensional problems of resilient supply chain, i.e. supply chain that maintains operational continuity thanks to its ability to handle uncertainty, and thus is characterised by the capability of achieving a new status in consequence of disruptions. The paper attempts to identify the operational mechanism of resilient supply chain, using the multi- metaphor approach. For this purpose, metaphors characteristic for the neopositivist paradigm were applied. Following the summary, the paper depicts the interpretative fields of resilient supply chains, the role of metaphors in explaining the organizational reality, and then explains particular elements of reality of a resilient supply chain through the metaphor of organization as an organism, flux and transformation, dissipative structure and brain.