Współczesna architektura sakralna Kościoła katolickiego – przestrzeń Eucharystii w środowisku kulturowym

The phenomenon of Catholic religious architecture results from its integral integration with an evolving cultural context. The proposals of the Second Vatican Council concerning religious buildings emphasize their “openness” to the social dimension of the environment in which they are found. Such a conception of rules referring to religious architecture explains the lack of a rationale for creating an arbitrary ideal or a model for a canonical Catholic church. The architectural diversity of contemporary sacred ensembles in Western Europe, Scandinavia, and the United States reflects the distinct ideological and functional assumptions that respond to the needs, aspirations, and resources of local communities that build them. Analogous conditions determine the architectural uniqueness of Catholic churches in Poland. The dominance of liturgical and social criteria over formal and stylistic criteria in shaping sacred architecture is a source of inspiration in the search for new concepts of “churches for our age.”

Fenomen architektury sakralnej Kościoła katolickiego wynika z jej integralnego wkomponowania w ewoluujący kontekst kulturowy. Postulaty Soboru Watykańskiego II dotyczące budowli sakralnych akcentują ich „otwarcie” na wymiar społeczny środowiska, w jakim są sytuowane. Takie ujęcie reguł odnoszących się do twórczości w zakresie architektury sakralnej tłumaczy brak uzasadnienia dla tworzenia arbitralnego wzorca – ideału – kanonu kościoła katolickiego. Różnorodność architektury współczesnych zespołów sakralnych w Europie Zachodniej, Skandynawii i Stanach Zjednoczonych odzwierciedla odmienności założeń ideowo-funkcjonalnych, które odpowiadają potrzebom, aspiracjom i możliwościom budujących je lokalnych społeczności. Analogiczne zakresy uwarunkowań decydują o specyfice architektury kościołów katolickich w Polsce. Prymat kryteriów liturgicznych i społecznych nad kryteriami formalno-stylistycznymi w kształtowaniu architektury sakralnej jest źródłem inspiracji w poszukiwaniu nowych koncepcji „kościołów naszych czasów”.