Il cristianesimo come religio divina nel pensiero di sant’Ilario di Poitiers

Święty Hilary z Poitiers († 367) żył w trudnym momencie historycznym, w którym panował kryzys w stosunkach władzy politycznej i kościelnej. Z jednej stony dziedzictwo Konstantyna Wielkiego w postaci uznania chrześciajństwa za religię państwową, z drugiej zaś pokusy ingerencji włądzy cywilnej w wewnętrzne sprawy Kościoła przez jego nastepców. Zaistniałą sytuację pogarszały znacznie walki między różnymi frakcjami chrześcijan, którzy nie mogli nadal osiagnąć pokoju i zgody w kwestaich religijnych nawet pomimo tego, że na Soborze Nicejskim, zostało ogłoszone wyznanie wiary Kościoła. Cesarz Konstancjusz, sprzyjający arianon, w rzeczywistości chciał politycznego rozwiązania problemu teologicznego nie uwzględniajac jednak faktu, że kompromis religijny podważy prawdę o Bogu. Na kanwie tych wydarzeń zasadniczą kwestią stanie się precyzyjne określenie pojecia religii prawdziwej. Autor artykułu podjął badania nad różnymi znaczeniami terminu religio w pismach Biskupa Poitiers. Analiza tekstów pozwoliła na zaprezentowanie jego rozumienia religii, a zwłaszcza, wskazanie kryteriów określających zarówno religię jak i Kościół, który również może być rozumiany pod pojęciem religii. Jak konkluduje Autor dla św. Hilarego jedyną, prawdziwą religią jest ta, która została objawiona przez Boga, On sam ją zapoczątkował na ziemi. Dodatkowo religia ta jest zgodna z prawem, ponieważ pochodzi od Boga, który jest jego autorem. Hilary pokazuje wyraźnie, że prawda religijna nie ma prowieniencji ludzkiej, ale jest prawdą ze względu na to, co objawił Bóg. Stąd też postulaty Hilarego pod adresem cesarza, który nie może działać w Kościele jako absolutny pan i traktować Kościoła jako religii pogańskiej. Kościół jest depozytariuszem prawdy otrzymanej od Boga jak również wskazówek odnośnie do właściwego i należnego Bogu kultu i nie może odejsć od tego nawet za cenę konfliktu z cesarzem.