Szukając tożsamości na styku kultur. Pasja wg św. Jana Sofii Gubajduliny

Artykuł ukazuje problematykę obecności elementów kultury Wschodu i Zachodu w twórczości rosyjskiej kompozytorski Sofii Gubajduliny na przykładzie jednego z najważniejszych dzieł w jej dorobku – Pasji wg św. Jana. Tekst podejmuje w pierwszej kolejności takie zagadnienia, jak obecność gatunku pasji w tradycji kościoła wschodniego i źródła inspiracji dla powstania utworu. Następnie wskazane zostały źródła tekstu kompozycji oraz ich teologiczny wydźwięk. Na koniec ma miejsce charakterystyka najważniejszych elementów muzycznych stanowiących z jednej strony o łączności Pasji Janowej z kulturą Wschodu i Zachodu, z drugiej zaś o rozpoznawalnym idiomie stylistycznym tej kompozytorki.

The article presents the issue of coexistence of eastern and western cultural elements in the artistic output of the Russian composer Sofia Gubaidulina, using as an example one of her most important works – ‘St John Passion’. The text gives priority to such questions as the presence of the genre of passion in the Eastern Church tradition or the source of inspiration for a work of art. Then author indicates the sources of the composition text and their theological meaning and finally describes the most important musical elements, which bind ‘St John Passion’ to the eastern and western culture and simultaneously constitute a recognizable stylistic idiom of the composer.