Występowanie próchnicy zębów u dzieci w wieku 3, 6 i 12 lat

Wprowadzenie i cel pracy. Od 1997 roku jest prowadzony systematycznie Ogólnopolski Program Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej. Wyniki badań epidemiologicznych wskazują na alarmująco zły stan zdrowia jamy ustnej dzieci oraz dorosłych w polskiej populacji. Intensywność choroby próchnicowej w Polsce jest znacząco wyższa nie tylko od poziomu notowanego w krajach „starej Unii Europejskiej”, ale także od poziomu obserwowanego w krajach, które przeszły podobną transformację systemową co Polska. Frekwencja próchnicy wśród dzieci 6-letnich wynosi w Polsce 86,9%, na Łotwie 55,4%, w Danii 25%, zaś we Francji 22,2%. Celem pracy była analiza wyników badań epidemiologicznych prowadzonych w latach 2013–2015 w ramach Ogólnopolskiego Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej oraz zjawisk społecznych, ekonomicznych i kulturowych wpływających na stan zdrowia badanych dzieci. Skrócony opis stanu wiedzy. Próchnica zębów jest wg definicji przyjętej przez Światową Organizację Zdrowia procesem patologicznym, o miejscowym charakterze, prowadzącym do odwapnienia szkliwa i zębiny, rozpadu twardych tkanek zęba i w konsekwencji, tworzenia ubytku. Jednym z bardziej istotnych zagrożeń dla zdrowia jamy ustnej całej populacji jest wysoka intensywność próchnicy wczesnej, caries praecox, występującej w zębach mlecznych u dzieci do 3. roku życia. W Polsce zjawisko to dotyczy ponad 50% dzieci. Wyniki badań epidemiologicznych pokazują, że dziecko 3-letnie ma średnio 3 zęby objęte procesem próchnicowym. Sytuacja w grupie dzieci 6-letnich jest równie niepokojąca. Szacuje się, że jedynie 14,4% 6-latków jest wolnych od próchnicy. Podsumowanie. Intensywność próchnicy zębów jako choroby cywilizacyjnej zależy w dużej mierze od stylu życia i zachowań prozdrowotnych. Konieczne jest wdrożenie i intensyfikacja już istniejących programów profilaktycznych i edukacyjnych skierowanych do najmłodszych grup wiekowych, co w perspektywie będzie skutkowało poprawą stanu zdrowia jamy ustnej w populacji polskiej.

Introduction and objective. The All-Polish Programme of Monitoring of Oral Health has been systematically conducted since 1997. The results of epidemiological studies indicate that in the Polish population the state of oral health of children and adults is alarming. The intensity of dental caries in Poland is considerably higher, not only than the level noted in the ‘old European Union’ states, but also compared to the level observed in the countries which, like Poland, have undergone political transformation. The frequency of caries among 6-year-old Polish children is 86.9%, while in Latvia – 55.4%, Denmark – 25%, and France – 22.2%. The objective of the study was analysis of epidemiological studies conducted during the period 2013–2015 within the All- Polish Programme of Monitoring of Oral Health and social, economic and cultural phenomena exerting an effect on the state of health of the examined children. Brief description of the state of knowledge. According to the definition adopted by the World Health Organization, dental caries is a localized, post-eruptive, pathological process of external origin involving softening of the hard tooth tissue, and proceeding to the formation of a cavity. One of the most important risks for oral health in the whole population is a high frequency of early childhood caries, caries praecox concerning deciduous teeth in children aged up to 3 years of age. In Poland, this phenomenon concerns more than 50% of children. The results of epidemiological studies show that a 3-year-old has 3 teeth affected by the carious process, on average. The situation in the group of 6-year-old children is also alarming. It is estimated that only 14.4% of 6-year-olds are free of dental caries. Summing up. The intensity of dental caries as a civilisation disease depends, to a great extent, on the life style and health promoting behaviours. It is necessary to implement and intensify already existing prophylactic and educational programmes addressed to the youngest age groups which, in perspective, will bring about an improvement in the state of oral health in the Polish population.