Freedom of assembly in Polish law 1918–2018

The right to assembly is recognized as one of the key human rights. It is essential for the functioning of the community, it is also the foundation of the democratic state. The legal regulations of the law of assembly in Poland have a tradition dating back to the mid-nineteenth century, but this right was regulated by 1990. The authentic freedom in this respect can be discussed only in the period of the Third Polish Republic, although this freedom has never meant freedom and has always been subject to limitation. The standards, which have been improved for decades, have been broken by the 2015 act, while in 2017 the Polish legislator introduced a number of solutions that made the law inconsistent and problematic in application. This article is aimed at tracing the evolution of statutory regulations from 1918–2015 and evaluating new solutions, especially those introduced in 2017, against it.

Prawo do zgromadzeń jest uznawane za jedno z kluczowych praw człowieka. Ma ono istotne znaczenie dla funkcjonowania społeczności, jest też fundamentem państwa demokratycznego. Prawne regulacje prawa zgromadzeń w Polsce mają tradycję sięgającą połowy XIX w., przy czym prawo to było do 1990 r. reglamentowane. O autentycznej wolności w tym zakresie można mówić dopiero w okresie III Rzeczypospolitej, choć wolność ta nigdy nie oznaczała dowolności i zawsze podlegała limitacji. Doskonalone przez dziesięciolecia standardy w tym zakresie zostały przełamane ustawą z 2015 r., natomiast w 2017 r. polski ustawodawca wprowadził szereg rozwiązań, które uczyniły ustawę prawo o zgromadzeniach niespójną i problematyczną w stosowaniu. Niniejszy artykuł ma na celu prześledzenie ewolucji regulacji ustawowych z lat 1918–2015 i dokonanie na jej tle oceny nowych rozwiązań, zwłaszcza tych wprowadzonych w 2017 r.