Idea godności osoby ludzkiej w XX wieku

Artykuł dotyczy zagadnienia godności człowieka, które jest tak mocno akcentowane w czasach współczesnych. Po zakończeniu II wojny światowej nastąpiło odejście od pozytywizmu prawnego, na rzecz prawa naturalnego. Wskazano, że fundamentem, na którym należy budować powojenną rzeczywistość są godność i prawa człowieka. Tylko wrodzona, niezbywalna i nieutracalna godność osoby ludzkiej może być fundamentem wszystkich praw człowieka. Takie przesłanie zawarte jest w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka uchwalonej w 1948 roku. W ślad za dokumentem ONZ-owskim poszły inne organizacje międzynarodowe, a zwłaszcza Unia Europejska, która wskazuje godność osoby jako zasadę naczelną. Podobnie zapisy można odczytać w konstytucjach analizowanych państw: Polski, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Włoskiej. Celem artykułu jest ukazanie w jaki sposób idea godności człowieka zawarta w Powszechnej Deklaracji wywarła wpływ na konstytucje badanych państw i prawodawstwo krajowe.

The article focuses on human dignity, which is so strongly underscored nowadays. After World War II, we witnessed a certain departure from legal positivism, and inclination towards natural law. Hence, it was indicated that dignity and human rights are the fundamentals upon which the after-war reality ought to be founded. Moreover, only the innate and immanent human dignity could be the basis for all human rights. This indication can be found in the Universal Declaration of Human Rights of 1948. Again, this indication of the UN document was followed by numerous international organizations among which the European Union, especially, points to human dignity as the essential. Similar laws and principles can be found in the Constitutions of the discussed here states: Poland, the Federal Republic of Germany, and the Republic of Italy. So, the aim of the article is to show in what way the idea of human dignity, as presented in the Universal Declaration of Human Rights, exerted influence upon the Constitutions of the examined states and their legal systems.