Water Security in Poland. Conceptualization and General Constitutional Conditions

The summer 2019 in Poland was hot and dry. A similar trend was also observed in previous years, so Poles partly got used to the view of extremely low levels of rivers. But at the beginning of June, Skierniewice – a town of 47 000 people, ran out of water. Similar situations, which are expected to happen in Poland repeatedly, undermine the social sense of security, indicating that access to water may be at risk and it cannot be taken for granted. They also trigger discussion on the state’s responsibility to secure water of adequate quality and quantity to meet social and environmental water-related needs, in other words – to provide water security. The purpose of this article is to analyze a complex issue of “water security” in Poland, through the lenses of its general constitutional conditions. The article is divided into four sections. The first section considers the concept of “water security” as a theoretical framework and increasingly significant water governance paradigm; the second one briefly outlines the most pressing water security problems in Poland; the third one is focused on the constitutional characteristics of water security as a special task norm of the Polish basic law; finally, the fourth section analyzes water security as the constitutional right of an individual.

Lato 2019 r. w Polsce było rekordowo upalne i suche. Podobne tendencje widoczne były w poprzednich latach, dlatego po części przywykliśmy do widoku ekstremalnie niskich poziomów rzek. Jednak na początku czerwca w Skierniewicach – mieście zamieszkałym przez 47 000 osób, po prostu zabrakło wody. Tego typu sytuacje, które mają powtarzać się w Polsce, zakłócają społeczne poczucie bezpieczeństwa, wskazując, że dostęp do wody może być zagrożony i nie można go uznać za absolutny pewnik. Sprzyjają także dyskusji na temat odpowiedzialności państwa za zapewnienie bezpieczeństwa dostępu do wody. Celem artykułu jest analiza złożonego zjawiska bezpieczeństwa dostępu do wody w Polsce, przez pryzmat jego ogólnych uwarunkowań konstytucyjnych. Rozważania podzielono na cztery części. W pierwszej analizie poddano koncepcję bezpieczeństwa dostępu do wody jako formułę teoretyczną i zyskujący na znaczeniu paradygmat zarządzania zasobami wodnymi; w drugiej zwięźle omówiono najistotniejsze problemy bezpieczeństwa dostępu do wody w Polsce; w trzeciej dokonano ogólnej konstytucyjnej charakterystyki bezpieczeństwa wodnego jako szczególnej normy programowej polskiej ustawy zasadniczej, a w czwartej jako konstytucyjnego prawa jednostki.