O KOMUNIKATYWNOŚCI JĘZYKA PRAWNEGO

Niniejszy artykuł poświęcony został zaprezentowaniu prawa karnego jako celowego tworu językowego o określonych cechach. Omówienia takiego ujęcia Autor dokonuje poprzez odniesienie się do istoty prawa karnego. Następnie, odnotowując fakt, iż język jest środkiem komunikowania się określonych podmiotów, przeprowadza rozważania w zakresie języka adresatów prawa karnego, języka twórców prawa karnego, a na końcu – języka interpretatorów prawa karnego.Taka płaszczyzna oceny obecnie obowiązującego prawa karnego prowadzi do wniosku, że prawodawca w znacznym stopniu nie ustanawia norm prawnokarnych w sposób w pełni odpowiedzialny, tzn.: świadomy, racjonalny, prosty, zrozumiały i uzasadniony. Język prawa karnego musi zaś wykazywać określone cechy, aby był odpowiednim środkiem realizacji celów prawa karnego. Język prawa karnego pozbawiony tych cech nie tylko pozbawia prawo karne skuteczności, lecz dodatkowo wpływa dysfunkcjonalnie na stosunki społeczne, które ma chronić. Obywatelowi nie można bowiem zarzucić naruszenia obowiązku posłuchu dla normy prawa karnego, gdy obiektywnie norma ta do obywatela nie mogła dotrzeć z uwagi na istotną wadliwość jej nośnika.W opinii Autora, we współczesnym rodzimym prawie karnym materialnym niemała część przepisów (norm) nie jest określona we właściwym języku prawnym i nie spełnia wymogu komunikatywności, co skłaniać winno do ich pilnego usunięcia lub korekt.

The paper presents the criminal law as a purposeful linguistic composition with a specific characteristics. The Author elaborates this conceptualization through a reference to the criminal law’s essence. Subsequently, bearing in mind the fact that a language is being a communication device, he conducts further analysis concerning the language of the criminal law’s addressees, lawmakers and, lastly, interpreters.The analysis made from the abovementioned assessment perspective leads to a conclusion that the lawmaker, extensively, does not legislate in a fully reasonable manner, i. e.: knowingly, reasonably, simply, understandably and rightfully. The criminal law parlance should be specifically attributed to serve as a measure fulfilling the criminal law’s objectives. Otherwise, not only criminal law’s effectiveness deteriorates, but it additionally negatively affects social relationships which it should actually protect. A citizen cannot be accused of breaching a duty to comply with a criminal law norm, when the norm objectively could not impact the citizen’s behavior, because of a faultiness of its medium.In the Author’s opinion, a significant part of current Polish substantial criminal law provisions (norms) are not expressed in an appropriate legal language, being contrary with a prerequisite of communicativeness. Therefore, those provisions should be amended.