Internationalisation Dynamics of Small and Medium Enterprises: factors of competitive advantage

Aktualnie, gdy działalność gospodarcza podlega intensywnemu procesowi globalizacji, konkurencyjność zaczyna odgrywać kluczową rolę, zarówno w teorii, jak również w procesie kodyfikacji efektywnych działań i przedsiębiorczych zachowań. W rozważaniach tych z różnym nasileniem podkreśla się znaczenie wielu czynników związanych z innowacyjnością, elastycznością i postępem technologicznym. Możliwości małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w zakresie zdobywania powyższych czynników determinujących poziom ich konkurencyjności stają się obecnie ważnym zagadnieniem, jako że większość systemów produkcyjnych w krajach Unii Europejskiej składa się przede wszystkim z MŚP. Dlatego też szanse na przetrwanie będą miały tylko te, które będą w stanie zdobyć przewagę konkurencyjną na międzynarodowych rynkach. Niniejszy artykuł omawia kwestię konkurencyjności w działaniach eksportowych, zarówno na poziomie makro-, jak i mikroekonomicznym. Poziom makro został omówiony przez rozważenie najaktualniejszych danych nt. zagregowanej wielkości eksportu Umbrii (region w środkowych Włoszech - poziom NUTS 2) na obszar Europy Wschodniej. Z kolei analiza mikroekonomiczna została oparta na przeprowadzonej niedawno ankiecie (Daddi et al. 2004) badającej firmy - eksporterów z obszaru Umbrii, a w szczególności ich cechy wraz z kluczowymi kwestiami wpływającymi na kształt realizowanych przez nie strategii konkurencyjności. Przypadek Umbrii jest szczególnie pouczający, ponieważ na jego przykładzie można zobrazować wiele ścieżek rozwoju, charakterystycznych dla Włoch. Wyniki przedstawionych badań dostarczają użytecznych informacji na temat niektórych aspektów dynamiki konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, jak również pozwalają na wyciągnięcie ważnych wniosków co do możliwości podejmowania interwencji w zakresie promowania internacjonalizacji MŚP.