Demokracja nieliberalna jako projekt polityczny

Illiberal democracy seems to be one of the most important topics for political scientists studying the process of postcommunist democratisation. It may be – and often has been – considered as a real alternative for models of democracy developing in the Western political hemisphere. This article focuses on the sources of crisis of liberal democracy and possible political consequences of its replacing by an illiberal vision of political system. Author hypothesises that making illiberal democracy real requires the reinterpretation of main democratic principles, such as representation or separation of powers, as well as abandoning of political consensus, present in consolidated West European democracies after the Second World War, and, in effect, fundamental change of patterns of political behaviour. The question of the future of illiberal democracy is also posed and three possible scenarios are considered. Problematyka demokracji nieliberalnej wydaje się jednym z najważniejszych zagadnień, jakimi zajmują się badacze studiujący proces postkomunistycznej demokratyzacji. Może być – i często jest – uważana za realną alternatywę dla modeli demokracji rozwiniętych w zachodniej hemisferze politycznej. Artykuł koncentruje się na źródłach kryzysu demokracji liberalnej i możliwych konsekwencjach zastąpienia jej nieliberalną wizją systemu politycznego. Autor przyjmuje hipotezę, że urzeczywistnienie koncepcji demokracji nieliberalnej oznacza konieczność reinterpretacji głównych zasad demokracji, takich jak: suwerenność narodu, reprezentacja czy podział władzy, oraz odrzucenia liberalno-demokratycznego konsensusu obowiązującego po II wojnie światowej w Europie Zachodniej, a w rezultacie znaczącą zmianę dotychczasowych wzorców zachowania politycznego. Stawia też pytanie o przyszłość demokracji nieliberalnej, kreśląc trzy możliwe scenariusze dalszego rozwoju politycznego państw, które na tę drogę wkroczyły