Teoria optymalnych obszarów walutowych a budowa unii walutowej w Europie

Aktualny kryzys gospodarczy zakwestionował samo sedno projektu integracyjnego w Europie – walutę euro. W związku z tym zasadne jest odniesienie się do samych koncepcyjnych podstaw Unii Gospodarczej i Walutowej, czyli teorii optymalnych obszarów walutowych Roberta Mundella. Warto zadać sobie pytanie, czego uczy nas kryzys i jakie aplikowane są środki naprawcze, a także jak aktualna sytuacja weryfi kuje ową teorię. Celem niniejszej analizy jest rekonstrukcja głównych twierdzeń teorii optymalnych obszarów walutowych i próba ich interpretacji przez pryzmat stanu zaawansowania w europejskiej unii walutowej i szerzej w Unii Europejskiej jako takiej. Podobnie jak proces integracji europejskiej wymyka się ramom tradycyjnych teorii stosunków międzynarodowych, tak samo unikatowość konstrukcji europejskiej unii walutowej przejawia się również w wymiarze teoretycznym. Widać, że klasyczne teorie, takie jak teoria optymalnych obszarów walutowych nie stanowią skutecznego wehikułu eksplanacyjnego pozwalającego zrozumieć, wyjaśnić i – co najważniejsze – prognozować proces budowy unii walutowej i jej komponentów. The current economic crisis questioned the very core of the integration project in Europe – the euro. It is therefore legitimate to challenge the intellectual foundations of the Economic and Monetary Union, namely the ‘Optimal Currency Areas’ (OCA) theory by Robert Mundell. What can we learn from the crisis and the applied recovery measures about the theoretical assumptions, how the present situation verifi es the key statements of the theory, how should we interpret its conclusions in the prism of the crisis – its origins and consequences. This paper aims at the better understanding of the current state of the monetary union building process in Europe. It informs us that just like the classical IR theories do not stick precisely to the EU integration processes, the same the OCA theory is not a universal remedy for the better explanations of all the nuances of economic governance in the European Union and it cannot act as the ultimate reference point in the conceptualisations on the optimal construction of the monetary union in Europe.