The Computer Test Measuring Vocational Interests (CTMVI) of people with intellectual disabilities: method development

Niedobór narzędzi psychometrycznych dla osób niepełnosprawnych intelektualnie utrudnia skuteczne wspieranie tej grupy w poszukiwaniu pracy. Komputerowy Test Zainteresowań Zawodowych (CTMVI – Computer Test Measuring Vocational Interests) został opracowany z uwzględnieniem potrzeb i możliwości niepełnosprawnych intelektualnie, w formie programu komputerowego. Nie wymaga on umiejętności czytania i pisania, zamysłem autorów było sformułowanie pytań w sposób prosty i umożliwiający dokonywanie wyboru osobom zdiagnozowanym jako upośledzone w stopniu lekkim i umiarkowanym. Test jest połączony z bazą danych i może służyć jako narzędzie pracy służb zatrudnienia. CTMVI ma postać wyświetlających się na monitorze komputera 112 par krótkich filmów ukazujących proste, wyselekcjonowane czynności zawodowe. Jego wyjątkowość opiera się na zastosowaniu techniki dla zwiększenia dostępności (prostota, zrozumiałość, zgodność prezentacji z rzeczywistością). Wyniki pozwalają stwierdzić preferencje w zakresie czynności i środowisk pracy. Poniższy artykuł prezentuje wyniki badania pilotażowego w zakresie właściwości psychometrycznych i dostępności narzędzia, przeprowadzonego w grupie 48 uczniów Zasadniczej Szkoły Zawodowej zdiagnozowanych jako niepełnosprawni intelektualnie. Zbadano także zależności między płcią, IQ i profilem klasy a uzyskanymi wynikami. Stwierdzono, że narzędzie ma zadowalające właściwości psychometryczne i nie sprawia trudności badanym, wymaga jednak dalszych badań na większej grupie i pracy nad zwiększaniem dostępności dla osób o sprzężonych niepełnosprawnościach.