Realizacja czynnego i biernego prawa wyborczego w wyborach do parlamentu w państwach byłej Jugosławii. Ujęcie prawnoporównawcze

Niniejszy artykuł stanowi porównanie aktualnie obowiązujących przepisów wyborczych w zakresie czynnego i biernego prawa wyborczego w wyborach do parlamentu w państwach byłej Jugosławii (Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, Czarnogórze, Macedonii Północnej, Serbii oraz Słowenii). Artykuł ponadto weryfikuje dwie hipotezy badawcze. Sprawdzeniu podlegało, czy państwa te wykazują znaczące różnice względem siebie we wskazanym powyżej zakresie, zważywszy na fakt, iż były one do niedawna częścią jednego systemu prawnego. Zbadano również, czy przepisy realizujące czynne i bierne prawo wyborcze w omawianych państwach uznać można za zgodne z demokratyczną zasadą powszechności wyborów. Analiza odpowiednich przepisów konstytucyjnych i ustawowych pozwoliła odpowiedzieć na tak postawione pytania. Obydwie hipotezy zostały zweryfikowane negatywnie. Okazuje się, że w państwach byłej Jugosławii występują istotne różnice w zakresie realizacji czynnego oraz biernego prawa wyborczego w wyborach do parlamentu. Natomiast jedynie przepisy wyborcze Chorwacji, Serbii i Słowenii zgodne są w pełni z zasadą powszechności wyborów.

This article is a comparison of current electoral legislation on active and passive suffrage in parliamentary elections in the countries of the former Yugoslavia (Bosnia and Herzegovina, Croatia, Montenegro, Northern Macedonia, Serbia and Slovenia). Furthermore, the article verifies two research hypotheses. It was verified whether these countries show significant differences with respect to each other in the aforementioned scope, taking into account the fact that they were recently part of the one legal system. It was also examined whether the regulations implementing the active and passive suffrage in the relevant states can be considered as compatible with the democratic principle of universal suffrage. The analysis of relevant constitutional and statutory provisions allowed answering such questions. Both hypotheses were verified negatively. It turns out that in the states of former Yugoslavia there are significant differences in the scope of realization of active and passive suffrage in parliamentary elections. However, only the electoral provisions of Croatia, Serbia and Slovenia fully comply with the principle of universal suffrage.