Ochrona przyrody i zabytków w rezerwacie Las Natoliński w Warszawie

Rezerwat Las Natoliński jest obiektem wyjątkowym wśród chronionych obszarów leśnych w miastach. Ochrona rezerwatowa sprawowana od 1991 roku nałożyła się tu na ochronę obiektu parkowo-pałacowego ustanowioną już w 1965 roku. Ochroną konserwatora zabytków objęte są zarówno budynki i budowle zabytkowe Parku Natolińskiego, jak i sam układ parku zgodny ze stanem pełnego rozkwitu w pierwszej połowie XIX wieku. Dzisiejszy obraz Lasu Natolińskiego zdominowany jest przez zbiorowiska grądów niskich podlegających zaawansowanej regeneracji i przypominających puszczańskie ostępy strukturą, składem gatunkowym i bogactwem fauny. Znaczna ilość martwego drewna pozwala rozwijać się rzadkim gatunkom owadów saproksylicznych i owadożernych ptaków gniazdujących w dziuplach. Powstały plan ochrony, którego założenia przedstawia niniejsze opracowanie podejmuje próbę respektowania potrzeb obu chronionych elementów krajobrazu: przyrodniczego i kulturowego. Na ile skuteczna może być ochrona w rezerwacie miejskim, w sytuacji silnej presji inwestycji budowlanych? Czym kierować się przy precyzowaniu zaleceń ochronnych dla tak specyficznych obiektów?

Las Natoliński reserve is the exceptional object among protected forests in the cities. Reserve protection held from 1991 overlapped the protection of park and palace premises which was constituted already in 1965. Heritage conservator’s protection is extended to monument buildings of Natolinski Park and park layout according to most blooming period from the first half of XIX century. Nowadays, Las Natolinski is dominated by low oak-lime-hornbeam forest undergoing advance regeneration and resembling natural forest by structure, species composition and fauna richness. Large quantity of dead wood allows growth of rare species of saproxylic insects and insectivorous birds nesting in hollows. Existing plan of protection, which aims are presented by the paper, accepts the challenge to respect the needs of both protected landscape elements – environmental and cultural. How effective can be the protection held in city reserve in situation of strong impact from costruction sites? What should be the directive for specification of protection recommendation for such peculiar objects?