'Big brother' w lesie? Filmowe metody podgladania przyrody

Pierwsze filmy przyrodnicze powstały w latach trzydziestych ubiegłego wieku. Pionierzy tego gatunku szukali i wypracowali niektóre, stosowane i dziś, metody podglądania świata przyrody. By sfilmować naturalne zachowanie zwierząt należy ukryć kamerę i operatora (zdjęcia „ukrytą kamerą”). W tym celu buduje się kryjówki upodabniane do obiektów naturalnych, a także używa teleobiektywów. Przyrodę można obserwować także z bardzo bliska (zdjęcia makro), gdy filmujemy bohaterów niewielkich rozmiarów. Technika filmowa pozwalana na pokazanie zjawisk przyrody w innej skali czasowej – przyspieszanie procesów (zdjęcia poklatkowe), a także zwalnianie (zdjęcia rapidowe). W epoce filmu na taśmie 35 lub 16 mm stosowanie tych metod wymagało posiadania dość drogiego oprzyrządowania. Obecnie w dobie cyfrowych technik zapisu obrazu i dźwięku większość, nawet amatorskich, kamer wideo umożliwia stosowanie tych technik zdjęciowych. Powstały nowe możliwości podglądania przyrody w zakresach fal świetlnych niewidzialnych dla człowieka np. w podczerwieni, co pozwala filmować w całkowitej ciemności. Nie bez znaczenia jest również znaczna automatyzacja i miniaturyzacja sprzętu co sprzyja coraz wszechstronniejszemu poznawaniu świata przyrody.

First films abort nature date from the thirties of the last century. Pioneers of this genre were searching and finally worked out some of methods to watch natural world that are used till now. To film natural behavior of animals it is necessary to hide the camera and the cameraman (shots with hidden camera). To do this, there are built shelters similar to natural objects and telephoto lens is used. Nature can also be watched from the very close distance (macro photos) when we film characters of a small size. Film art allows showing the natural phenomenon in a different time scale – speeding the process (photos frame by frame – Time Laps Motion), and also slowing (rapid photos). In the film era of 35 or 16 mm of film reel applying these methods required quite expensive equipment. Nowadays, in the era of digital techniques of saving video and audio, most of video cameras (even amateur ones) allow using these methods. There are created new possibilities of watching the nature in light wave ranges invisible for humans, for instance in infrared, which allows to film in complete darkness. What is also important, considerable automation and miniaturization of the equipment greatly help more comprehensive learning of the natural world.