Dźwignia operacyjna i finansowa jako miary ryzyka w przedsiębiorstwach rolniczych

Celem opracowania jest ocena poziomu ryzyka przedsiębiorstw rolniczych na podstawie dźwigni operacyjnej i finansowej, a także określenie relacji między tymi miarami a wskaźnikami efektywności finansowej. Badaniami objęto przedsiębiorstwa z bazy IERiGŻ-PIB z lat 2005-2013. Na kształtowanie ryzyka działalności przedsiębiorstw rolniczych największy wpływ miała dźwignia operacyjna, charakteryzująca wrażliwość zysku operacyjnego na zmiany przychodów operacyjnych, z uwzględnieniem struktury kosztów. Dźwignia finansowa, określająca poziom zadłużenia i skalę obciążenia kosztami odsetek, w mniejszym stopniu wpływała na kształtowanie ryzyka przedsiębiorstw rolniczych. Podmioty o wysokiej dźwigni łącznej charakteryzowały się niższą efektywnością finansową, wynikającą przede wszystkim z niskiej zdolności do generowania zysku operacyjnego.

The goal of the research is to estimate the level of risk of agricultural companies according to degree of operating and financial leverage, and to define relations between these measures and ratios of financial efficiency. The research involved companies from the database of the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute in 2005-2013. The greatest impact on risk of agricultural companies had the degree of operating leverage characterizing sensitivity of operating profit on volatility of operating revenue, regarding to cost structure. The degree of financial leverage showing the level of debt and interest paid influenced the risk of agricultural companies to a lesser extent. Agricultural companies with a high degree of total leverage had lower financial efficiency, arising from a low ability to generate operating profit.