Nierówności w rozkładzie dochodów i wydatków gospodarstw domowych rolników w Polsce

Dokonano oceny nierówności w rozkładzie dochodów i wydatków gospodarstw domowych rolników w Polsce z uwzględnieniem grup gospodarstw domowych użytkujących małe i duże gospodarstwa rolne (poniżej 5 i powyżej 30 ha UR). Do obliczeń wykorzystano niepublikowane dane źródłowe, dotyczące pojedynczych gospodarstw domowych, pochodzące z Badania Budżetów Gospodarstw Domowych prowadzonych przez GUS w 2010 roku. Oceny poziomu nierówności dochodów (wydatków) dokonano za pomocą współczynnika zróżnicowania kwintylowego, współczynnika Giniego i empirycznych rozkładów wydatków w układzie grup dochodowych utworzonych jako krotności mediany wydatków. Rozważono dwa podejścia do zagadnienia pomiaru nierówności. W pierwszym podstawę obliczeń stanowiły dochody rozporządzalne, a w drugim wydatki ogółem gospodarstw domowych. Przeciętne dochody rozporządzalne gospodarstw domowych rolników stanowiły w 2010 roku 82% przeciętnych dochodów ogółu gospodarstw domowych, zaś przeciętne wydatki odpowiednio 88%. Analiza nierówności dochodowych na podstawie wydatków pozwoliła stwierdzić, że gospodarstwa domowe rolników nie różniły się znacząco od ogółu gospodarstw domowych w Polsce. Wśród gospodarstw domowych rolników użytkujących małe gospodarstwa rolne występowały mniejsze nierówności dochodowe niż dla ogółu gospodarstw domowych w Polsce i gospodarstw domowych rolników użytkujących duże gospodarstwa rolne.

The article analyzes inequalities in income and expenditure distribution of farmers’ households in Poland along with the households operating small (up to 5 ha UAA) and large (30 ha UAA and more) farmsteads. The underlying microdata came from the Household Budget Survey conducted by Polish Central Statistical Office in 2010. The analysis of inequalities employed quintile share ratio (S80/S20), Gini index and empirical distribution in expenditure groups formed as tenths of the national median. Two approaches to the quantification of inequality were considered: one based on disposable income, the other on total expenditures. Median income of farmers’ households constituted 82%, while median expenditures 88% of the respective national medians. The analysis of expenditure based measures showed that inequality among farmers’ households did not differ much from the inequality among all Polish households. The households operating small farmsteads exhibited less within inequality than households operating large farmsteads or the body of all Polish households.