Regionalne zróżnicowanie sytuacji ekonomicznej rodzin uzyskujących dochody z gospodarstwa rolnego oraz innych źródeł

Przedmiotem badań była sytuacja ekonomiczna rodzin uzyskujących w latach 2005-2009 dochody z gospodarstwa rolnego oraz spoza gospodarstwa. Wykorzystano dane rachunkowości rolnej systemu FADN oraz dane z ankiet IERiGŻ-PIB o dochodach spoza gospodarstwa rolnego rodzin rolników. Celem badań była próba ustalenia zaistniałej po akcesji Polski do UE sytuacji ekonomicznej rodzin rolników z gospodarstw pogrupowanych według położenia w czterech regionach rolniczych FADN oraz czynników, które o tej sytuacji decydowały. Z badań wynika, że w najlepszej sytuacji ekonomicznej - wyznaczonej głównie poziomem ogólnego dochodu rodziny rolnika - były rodziny z gospodarstw położonych w regionie Pomorze i Mazury. Zadecydował o tym wyższy dochód z gospodarstwa rolnego, którego poziom uwarunkowany był m.in. większą w gospodarstwach tych rodzin powierzchnią użytków rolnych, wyższą wartością produkcji sprzedanej oraz większą wydajnością pracy. Sytuacja ekonomiczna rodzin rolników z pozostałych regionów była podobna, choć najniższy dochód ogółem uzyskano w regionie Małopolska i Pogórze.

The object of the study was the economic situation of families receiving in 2005-2009 income from farm and other sources. The study used data of FADN farm accounting system and data from IAFE-NRI surveys on farmers ’families off-farm income. The aim of this study was attempt to describe the economic situation offarmers 'families from the farms grouped according to localisation in four FADN agricultural regions and determine the factors which have decided about the situation of these families after the Polish accession to the EU. The results of the research was shown in the average for 2005-2009. The research shows that the best economic situation - determined mainly by the level of total income of farmers 'family - was in families, which farms were located in the Pomorze i Mazury region. The highest incomefrom agriculture was decisive, which level was conditioned by i.a. the largest agricultural land area, the highest value of sold production and the highest productivity of labour. The economic situation offarmers families from other regions was similar to each other, but the lowest total income was obtained in the Małopolska i Pogórze region.