Sea water intrusions to the Lake Gardno

Lake Gardno, as the central object in the hydrographic structure, is under the influence of land and sea waters. This results in the situation where the lake together with its direct catchment forms a unique geoecosystem which differs from other inland reservoirs performing the role of local or regional recipients in hydrographic systems, in terms of the quality of water as well as the rate and dynamics of transformations occurring in it. This is an effect of overlapping influences of waters inflowing from the catchment and intrusions of sea waters. During intrusions, waters of higher salinity occur and remain during the greater part of the year in the whole water body of the lake, which is conditioned by the shape of the basin facilitating the penetration of salty waters. It was established that the water coming from intrusions remains for at least several days. There is also evidence from reconnaissance measurements that the retention is longer. The easiness of penetration and long retention period result in the fact that only periodically the desaltation effect of potamic waters leads to an almost complete desaltation of water in the whole basin of the lake Gardno.

W pracy podjęto próbę ustalenia czy w jeziorze Gardno dochodzi do intruzji wód morskich i czy skutki, które mogą one wywoływać są typowe dla jezior przybrzeżnych występujących na polskim wybrzeżu Południowego Bałtyku, czy też pod tym względem jest to jezioro wyjątkowe. Zastosowano metodę wykonywania na jeziorze powtarzalnych zdjęć hydrochemicznych z jednoczesnym określeniem aktualnej sytuacji hydrologicznej. W latach 2002- -2006 wykonano 16 serii pomiarów w 7 punktach zlokalizowanych na jeziorze Gardno. Próbki wody pobierano w warstwie powierzchniowej, naddennej oraz interstycjalnej. Wodę z tej ostatniej warstwy uzyskiwano z powierzchniowego osadu dennego pobranego pobierakiem Kajaka poprzez użycie wirówki Centrifuge. Próbki wody analizowano w laboratorium Katedry Hydrologii Uniwersytetu Gdańskiego. Stężenie chlorków określano metodą miareczkową. Poziom wody w jeziorze odczytywano na wodowskazie IMGW zlokalizowanym w Gardnie Wielkiej, natomiast poziom morza na wodowskazie Urzędu Morskiego w Porcie Rowy bądź w Ustce. Jezioro Gardno jako centralny obiekt w strukturze hydrograficznej jest pod wpływem wód lądowych i morskich. Powoduje to, że jezioro tworzy wraz ze swoja zlewnią bezpośrednią bardzo specyficzny geoekosystem, który wyróżnia od innych zbiorników śródlądowych pełniących w systemach hydrograficznych rolę odbiorników lokalnych czy regionalnych nie tylko jakość wód, ale przede wszystkim tempo i dynamika zachodzących w nim przemian. Jest to efekt nakładających się wpływów z jednej strony wód spływających ze zlewni, a z drugiej intruzji wód morskich. Podczas intruzji pojawiają się wody o podwyższonym zasoleniu. Utrzymuje się ono przez większą część roku w całym akwatorium jeziora, czemu sprzyja kształt misy ułatwiający penetrację wód słonych. Stwierdzono, że woda pochodząca z intruzji zalega co najmniej kilka dni. Są także przesłanki wynikające z przeprowadzonych pomiarów rekonesansowych wskazujące na to, że czas zalegania jest dłuższy. Łatwość penetracji i długi okres zalegania powodują, że tylko okresowo działanie wysładzające wód potamicznych doprowadza do prawie całkowitego wysłodzenia wody w całej niecce jeziora Gardno. Najczęściej to oddziaływanie wyraźnie widoczne jest tylko w południowej części zbiornika.