Wpływ wybranych czynników na kondycję wysokowydajnych krów rasy montbeliarde

W analizie wykorzystano 4863 oceny kondycji krów rasy montbeliarde utrzymywanych w gospodarstwie MONTAGRO Sp. z o.o. W 2011 roku stado liczyło 248 krów o przeciętnej wydajności jednostkowej 9782 kg mleka. Kondycję krów oceniano raz w miesiącu (od IX 2009 do XI 2011 roku) w 5-punktowej skali z dokładnością do 0,25 pkt. Stwierdzono, że na kondycję krów oraz frekwencję różnych ocen istotnie wpływała kolejna laktacja, sezon wycielenia i sezon badań, dobowa wydajność FPCM, okres po wycieleniu oraz poziom mocznika w mleku. Najwyższe średnie oceny stwierdzono w II-III laktacji, u krów wycielonych jesienią oraz charakteryzujących się najniższą dobową wydajnością. Przy najwyższym poziomie mocznika (>300 mg/l) oraz w trzech pierwszych miesiącach po wycieleniu rezerwy energetyczne krów montbeliarde oceniono najniżej. Przeprowadzone badania wskazują, że pomimo stosowanego w stadzie systemu żywienia TMR, nie wszystkie krowy charakteryzowały się optymalną kondycją. Stwierdzono bowiem zwiększanie się frekwencji ocen wskazujących na zatuczenie krów w kolejnych laktacjach i okresach po wycieleniu oraz przy zmniejszającej się wydajności mleka i malejącym poziomie mocznika w mleku. Uzyskane wyniki mogą być wykorzystane w praktyce w zarządzaniu stadem, zwłaszcza optymalizacji żywienia w oborach wolnostanowiskowych, m.in. przy kierowaniu krów do poszczególnych grup technologicznych (żywieniowych).

The study employed 4863 body condition scores, determined in the Montbéliarde cows from MONTAGRO farm. In 2011 an average cows’ population of the herd was equal to 248 heads and their annual milk yield amounted to 9782 kg of milk. Body condition of the cows was determined once a month (from September 2009 to November 2011), according to the 5-point scale, with increments of 0.25 points. It was found that changes of cows’ body condition as well as the frequency of various scores were significantly influenced by subsequent lactation, calving and scoring season, daily FPCM yield, period after calving and urea level in milk. The highest average scores were found in II-III lactation, in the cows calved in the autumn and in the cows characterized by the lowest daily milk yield. The lowest scores were found at the highest level of urea in milk (300 mg/l) and between the 5th to 7th month after calving. The study showed that not all cows were characterized by a proper condition, despite TMR feeding has been used. There was found an increase of the frequency of excessively high scores in successive lactations and periods after calving and in the case of the declining milk yield and in decreasing of milk urea level. The results obtained can serve as guidelines in dairy cattle management, especially in the nutrition optimizing in loose housing, including the managing of cows in each technological-nutrition group.