Porownanie tekstury i struktury oraz podatnosci na proces masowania miesni danieli [Dama dama] w zaleznosci od plci i wieku

Celem pracy było określenie wpływ płci i wieku na wartość parametrów tekstury i struktury mięśni danieli oraz sprawdzenie, w jaki sposób te czynniki biologiczne wpływają na podatność mięśni na proces masowania. Materiał badawczy stanowiły mięśnie BF (m. biceps femoris), SM (m. semimembranosus) i L (m. longissimus) pochodzące z danieli (Dama dama) w różnym wieku (18 i 42 miesiące) oraz różnej płci (byki i łanie). Stwierdzono, że mięśnie zwierząt w wieku 18 miesięcy charakteryzowały się najdelikatniejszą strukturą (najmniejsze włókna mięśniowe i najcieńsza tkanka łączna), najniższymi parametrami tekstury oraz największą podatnością na proces masowania. Mięśnie byków 42-miesięcznych odznaczały się włóknami o dużym polu powierzchni, najgrubszą tkanką łączną, a proces mechanicznego oddziaływania miał na nie najmniejszy wpływ. Mięśnie łań danieli w wieku 42 miesięcy charakteryzowały się pośrednią, między szpicakami a bykami, wielkością elementów struktury, wartością parametrów tekstury oraz podatnością na proces masowania.

The objective of the study was to determine the impact of age and sex on the texture and structure of fallow deer muscles, as well as to verify in what way those biological factors impacted the responsiveness of muscles to the process of massaging. The research material consisted of the fallow deer (Dama Dama) muscles: BF (m. biceps femoris), SM (m. semimembranosus), and L (m. longissimus); the age of the animals investigated was different (18 and 42 months), as was their sex (bucks and does). It was found that the muscles of 18 month old deer had the most delicate structure (the smallest muscle fibres and the thinest perimysium and endomysium), the best texture profile, and the highest responsiveness to massaging. The muscles of 42 month old deer were characterized by fibres having a big crosssection area, the thickest perimysium and endomysium; the process of massaging had the poorest impact thereon. As for the muscles of 42 month old fallow deer does, their values of structure elements and texture parameters were in between the respective values characteristic for fawns and bucks, as was their responsiveness to massaging.