Metale ciezkie w wodach powierzchniowych w poblizu skladowiska odpadow komunalnych

W pracy przedstawiono wyniki badań składu jakościowego wód powierzchniowych z rowów melioracyjnych odprowadzających odcieki wysypiskowe ze składowiska odpadów komunalnych „Swojczyce” we Wrocławiu. Badania prowadzono od lipca 2000 do listopada 2001, pobierając wody do badań ośmiokrotnie, co około trzy miesiące. Próbki wód pobierano z każdego rowu w trzech miejscach pomiarowych w różnych odległościach od składowiska. Dla rowu zachodniego w odległościach 5, 120 i 300 m, natomiast dla rowu wschodniego w odległościach 5, 80 i 150 m. W próbkach wód oznaczano następujące metale: żelazo, mangan, cynk, nikiel, miedź, chrom, ołów i kadm. W pracy próbowano wykazać, czy i w jakim stopniu następuje proces samooczyszczania się odcieków wysypiskowych. Analizy wyników dokonano w oparciu o średnie wartości oznaczanych metali dla poszczególnych punktów pomiarowych w roku 2000 i 2001. Zdecydowane zanieczyszczenie wód w rowach melioracyjnych pochodzi od ponadnormatywnych zawartości żelaza i manganu, jest ich znacznie więcej w porównaniu z innymi metalami. Ich zwiększona zawartość może pochodzić ze spływów powierzchniowych z sąsiednich pól, które zasilając rowy wzbogacają ich wody we wspomniane metale. Porównując średnie zawartości oznaczanych metali stwierdzono, że zawartość żelaza, manganu i miedzi w roku 2001 była niższa w porównaniu z rokiem 2000, natomiast zawartość pozostałych metali była porównywalna w obu okresach badawczych. Stwierdzono, że zawartość analizowanych metali ciężkich nie zależy ani od odległości od składowiska, ani od pory roku. W rowach melioracyjnych przy składowisku „Swojczyce” nie zachodzą procesy samooczyszczania się wód z metali ciężkich.

Paper presents the results of studies on the qualitative composition of surface waters from drainage ditches which discharge the dump effluents from municipal dump „Swojczyce” in Wrocław. The investigations conducted from July 2000 to November 2001 covered collecting samples eight times, in three-month intervals. Water samples were taken from three places in each ditch at different distances from the dump: in the western ditch at 5, 120 and 300 m, and in the eastern ditch at 5, 80 and 150 m from the dump. The water samples were analysed for the following metals: iron, manganese, zinc, nickel, copper, chromium, lead and cadmium. The work aimed at showing wheather and to what extent the self-cleaning process of dump effluents does occur. The data analysis has been done on the basis of average contents of assayed metals at the respective sampling points in the years 2000 and 2001. Definite pollution of water in drainage ditches comes from above-standard contents of iron and manganese, markedly higher than the other metals. However, these increased contents may arise from the surface runoffs on adjacent fields, flowing into ditches. Comparison of the mean contents of determined metals showed that the contents of zinc, nickel, chromium, lead and cadmium were on the same level during whole period of study. However, the mean contents of iron, manganese and copper in 2001 were lower than those in 2000. It was also stated that the contents of studied heavy metals did not depend on the distance from the dump, nor on the season. No self-purification processes from heavy metals were observed in waters of drainage ditches at „Swojczyce” dump.