Wpływ cynku na aktywność enzymów antyoksydacyjnych u kukurydzy uprawianej w kulturach wodnych

Wzrost stężenia cynku w środowisku powyżej optymalnego poziomu niesie ze sobą szereg zaburzeń w funkcjonowaniu organizmów roślinnych. Pociąga to za sobą reakcję obronną komórki w postaci zmian aktywności enzymów antyoksydacyjnych, co określane jest mianem stresu oksydacyjnego. Celem podjętych badań było określenie zawartości cynku i aktywności katalazy oraz dysmutazy ponadtlenkowej w kukurydzy poddanej działaniu wzrastających dawek cynku. Schemat doświadczenia obejmował 10 obiektów ze wzrastającymi dawkami cynku: (0; 5; 10; 20; 40; 80; 120; 160; 240; 320 mg Zn·dm⁻³). Doświadczenie prowadzono w warunkach kultur wodnych przez okres siedmiu tygodni. Cynk był akumulowany głównie w korzeniach, mniej w liściach i łodygach. Wzrastające stężenia cynku w pożywce spowodowały regularny wzrost zawartości cynku w badanych częściach kukurydzy. Dawki 5 oraz 10, 20 i 40 mg Zn·dm⁻³ powodowały wzrost aktywności katalazy przyczyniając się do wystąpienia stresu oksydacyjnego u kukurydzy. Niskie stężenia cynku w pożywce wywołały niewielki wzrost aktywności dysmutazy ponadtlenkowej, a stężenia powyżej 80 mg Zn·dm⁻³ powodowały spadek aktywności tego enzymu.

An increase in zinc concentration in the environment over the optimal level entails a number of disorders in plant organism functioning. It also involves defensive reactions of a cell visible as changes in antioxidant enzyme activity, which is described as oxidative stress. The goal of the studies was to determine zinc content and activities of catalase and hyperoxide dismutase in maize subjected to activity of increasing doses of zinc. The experimental design comprised 10 objects with increasing zinc doses: (0; 5; 10; 20; 40; 80; 120; 160 and 320 mg Zn·dm⁻³). The experiment was carried out in water culture for seven weeks. Zinc became accumulated mainly in roots, less was found in leaves and stems. Growing zinc concentrations in the medium caused regular increase in zinc content in the investigated maize parts. Doses of 5, 10, 20 and 40 mg Zn·dm⁻³ caused intensified activity of catalase contributing to oxidative stress in maize. Low concentrations of zinc in the medium slightly heightened the hyperoxide dismutase activity and concentrations over 80 mg Zn·dm⁻³ caused a decline in this enzyme activity.