Wplyw osadu sciekowego na wzrost roslin i zawartosc makroelementow w berberysie zwyczajnym [Berberis vulgaris L.]

Oceniono możliwości wykorzystania osadów ściekowych do nawożenia i rekultywacji antropogenicznych gleb miejskich w kierunku przygotowania ich dla uprawy roślin ozdobnych stosowanych na miejskich terenach zieleni. Pokrywę glebową terenu doświadczalnego tworzyła gleba antropogeniczna o niewykształconym profilu (Typ VIIB1), o składzie granulometrycznym gliny piaszczystej. Doświadczenie polowe założone metodą losowanych bloków w roku 2001, obejmowało 6 obiektów nawozowych, tj.: kontrola, nawożenie mineralne NPK, nawożenie osadami w dawkach: 10, 50, 100, 200 Mg s.m. ·ha⁻¹. Badania wzrostu roślin prowadzono w latach 2002-2004, materiał roślinny (liście) pobierano w lipcu roku 2003 i 2004. W pobranym materiale oznaczano zawartość wybranych makroelementów (N, P. K, Ca, Mg, Na). W świetle uzyskanych wyników badań i wskazań literaturowych, zawartość makroskładników w liściach berberysu można uznać za optymalną bez względu na zastosowany wariant nawożenia. W pierwszych dwóch latach doświadczenia obserwowano porównywalny wzrost roślin w obrębie wszystkich kombinacji, w trzecim roku doświadczenia zarówno nawożenie mineralne, jak i osadami powodowało większy wzrost roślin. Najwyższy wzrost roślin odnotowano przy dawce osadu 100 Mg s.m. ·ha⁻¹, którą uznano za optymalną w danych warunkach siedliskowych.

The studies were conducted to assess the possibility of using sewage sludge to fertilization and reclamation of anthropogenic soils in the towns, in respects of preparing them to growing decorative plants cultivated in municipal greens. The soil cover on experimental area was an anthropogenic soil without developed profile (Type VII Bl), and granulometric composition of the sandy loam. Field experiment in random blocks design began in 2001 and comprised 6 fertilization objects: control, NPK mineral NPK fertilization, sludge fertilization at the rates of: 10, 50, 100, 200 Mg DM ·ha⁻¹. Plant growth was investigates within 2003-2004; samples of plant material (leaves) were taken in July 2003 and 2004. The contents of selected macroelements (N, P, K, Ca, Mg, Na) were determined in tested material. Obtained results as well as the indications of subject literature showed that the quantities oh macroelements in barberry leaves may be considered as the optimum, regardless of applied fertilization variant. During first two years of the experiment comparable growth of the plants was observed in all fertilizing combinations; in the third year both, mineral and sewage sludge fertilization variants intensified the growth of experimental plants. Most intensive plants growth was observed at the sludge dose of 100 Mg ·ha⁻¹, what could be regarded as an optimum under given habitat conditions.