Wpływ nawożenia mineralnego na zawartość cynku w glebach zanieczyszczonych przez hutę miedzi

W trzyletnich doświadczeniach polowych badano wpływ ośmiu rożnych nawozów mineralnych (azotowe, fosforowe, potasowe i wapniowe) na dynamikę zawartości cynku w glebach zanieczyszczonych tym pierwiastkiem. Badania prowadzono na dwóch glebach zróżnicowanych pod względem składu mineralogicznego i szeregu innych właściwości. W ciągu trzech lat badań nawożenie powtarzano corocznie, a próbki glebowe pobierano trzykrotnie w ciągu roku z warstwy ornej gleb. Po zakończeniu doświadczeń analizowano również glebę z rożnych warstw do głębokości 60 cm. Po określeniu odczynu gleb badano w nich zawartość cynku całkowitego i rozpuszczalnego. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że coroczne stosowanie wysokich dawek nawozów mineralnych wpłynęło zarówno na odczyn gleby, jak i zmianę zawartości cynku rozpuszczalnego, przyswajalnego dla roślin. Zmniejszenie koncentracji tej formy badanego pierwiastka w glebie spowodowały nawozy fosforowe i wapniowe, natomiast siarczan amonu wpłynął na wzrost jego zawartości. Sól potasowa nie wywarła wpływu na stężenie cynku na żadnej z badanych gleb.

The influence of eight different mineral fertilizers (including nitrogen, phosphorus, potassium and calcium fertilizers) on the dynamics of Zinc content in soils contaminated with this element was examined in three-year field experiment. The research was undertaken on two soils of different properties including granulometric composition. During the experiment mineral fertilizers were applied to the soil every year and samples from arable layer were taken at three different terms along each year. At the end of the three years, additional soil samples were also taken from different soil layers to depth of down to 60 cm. After determining soil reaction, the soil was examined for the contents of total and soluble zinc. The results showed that an annual application of high doses of mineral fertilizer influenced the soil reaction and changed the concentrations of zinc in both forms. Phosphorus and calcium fertilizers decreased zinc levels in the soil, whereas ammonium sulphate resulted in an increase. Potassium salt, however, was shown as having no impact on zinc concentration in any of examined soil samples.