Temperature and thermal properties of soil in tractor wheel track as the effect of local soil compaction and microrelief

The influence of local soil compaction and microrelief on the distribution of temperature in cross-section of the doubled track of a tractor wheel, was analyzed. Topsoil temperature differentiation within the track reaching 8 °C around noon was observed during a sunny summer day. Simultaneoulsy, as the result of higher bulk density and moisture of the soil, higher values of thermal properties of soil in the track compared to the field were stated. Differences in particular thermal properties of soil in the 0 - 5 cm layer between the track and the field in relation to the mean values of the field were above 20 % in the case of volumetric heat capacity and about 150 % in thermal conductivity of soil.

Celem pracy było zbadanie wpływu lokalnego zagęszczenia gleby i mikroreliefu na rozkład temperatury gleby w obrębie śladu przejazdu kół traktora oraz określenie zróżnicowania wartości właściwości cieplnych gleby na polu uprawnym bez roślin gdy taki ślad występuje. Materiał wyjściowy stanowiły wyniki pomiarów temperatury gleby w 8 punktach przekroju poprzecznego przez ślad 2-krotnego przejazdu traktora oraz wyniki pomiarów gęstości i wilgotności gleby w śladzie i poza śladem, przeprowadzonych po 2 miesiącach od powstania śladu na lessopodobnej glebie pylastej. Właściwości cieplne określono metodami obliczeniowymi w oparciu o zmierzone wartości gęstości i wilgotności gleby w warstwie ornej. Największe różnice każdej z właściwości cieplnych między glebą w śladzie i jego otoczeniu stwierdzono w warstwie przypowierzchniowej, odpowiednio do największych różnic w rozkładach pionowych gęstości gleby. W dolnej części warstwy ornej wartości poszczególnych właściwości fizycznych gleby były zbliżone i mieściły się w naturalnym rozrzucie na polu. Odtworzono i przeanalizowano rozkłady gęstości i temperatury gleby w przekroju poprzecznym przez ślad oraz przebiegi dzienne temperatury gleby w poszczególnych punktach pomiarowych. Największa różnica temperatury gleby jaką zaobserwowano około południa podczas słonecznego dnia letniego pomiędzy punktami w śladzie wynosiła 8°C (na głębokości 1 cm). Wykazany został wpływ właściwości fizycznych gleby jak i wpływ mikroreliefu powierzchni i ukierunkowania śladu względem stron świata na zróżnicowanie temperatury gleby w obrębie śladu w różnych porach dnia.