Wrażliwość rzodkiewki (Raphanus sativus L.) i sałaty (Lactuca sativa L.) na niskie stężenia antracenu podawanego dolistnie

Podczas doświadczenia modelowego badano fitotoksyczność antracenu nanoszonego w formie aerozolu na część nadziemną Lactuca sativa L. i Raphanus sativus L. Wpływ antracenu na wzrost roślin starano się określić poprzez pomiary świeżej i suchej masy części nadziemnej oraz korzeni roślin, wyznaczenie współczynnika suchej masy pędu do suchej masy korzenia (S : R), oznaczenia wydajności transpiracji (mmol (H₂O)·m⁻²·s⁻¹) i intensywności fotosyntezy (µmol (CO₂)·m⁻²·s⁻¹). Związek ten podawano w różnych wariantach stężeniowych: średnio 12 µg/roślinę/dzień i 24 µg/roślinę/dzień (sałata) oraz 8,3 µg/roślinę/dzień i 16,6 µg/roślinę/dzień (rzodkiewka). Na sałatę antracen nanoszono przez okres 12 dni, na rzodkiewkę 31 dni. Stwierdzono, że świeża i sucha masa roślin malała po naniesieniu antracenu w formie aerozolu na liście roślin. Zaobserwowano również spadek wydajności transpiracji i intensywności fotosyntezy. Po zakończeniu doświadczenia za pomocą spektroskopii emisyjnej wykonano oznaczenia zawartości antracenu w częściach nadziemnych i korzeniach badanych roślin. Średnie poziomy antracenu w części nadziemnej pojedynczej rośliny były bardzo niskie i stanowiły od 0,15% (sałata) do 0,07% (rzodkiewka) sumarycznej dawki. Jeszcze mniejsze ilości antracenu stwierdzono w korzeniach.

In model experiment toxicity of anthracene applied by foliar deposition on Lactuca sativa L. and Raphanus sativus L. was studied. Effect of anthracene on plants growth was evaluated on the basis of the determination of fresh weight and dry matter of shoots and roots, shoot dry matter/root dry matter ratio (S : R), molar transpiration and photosynthesis intensity. Anthracene was applied in different average doses: 12 µg/plant/day and 24 µg/plant/day (lettuce), 8.3 µg/plant/day and 16.6 µg/plant/day (radish). Anthracene was sprayed over lettuce for 12 days, over radish for 31 days. The effect of toxic action of anthracene was observed. Hie values of determined parameters were lower from several to dozen percent in comparison with a control group. After finishing experiments anthracene content in shoots and roots was determined by the method of emission spectroscopy. The average levels of anthracene in shoot of single plant were very low, from 0.15% (lettuce) to 0.07% (radish) of total doses. Even smaller amount of anthracene was determined in roots.