Wpływ miedzi i cynku na proces wiązania N₂ przez bakterie symbiotyczne bobiku

W doświadczeniu wazonowym, prowadzonym na glebie lekkiej o niskiej zasobności w mikroelementy, badano oddziaływanie nawożenia miedzią i cynkiem na wiązanie azotu przez bakterie symbiotyczne i plonowanie bobiku. Schemat doświadczenia obejmował 5 obiektów (w 6 powtórzeniach): kontrola, 5 mg Cu, 15 mg Cu, 20 mg Zn, 60 mg Zn·kg⁻¹ gleby. Rośliny zbierano w 2 terminach: w fazie kwitnienia (3 powtórzenia) oraz w fazie pełnej dojrzałości (3 powtórzenia). Wpływ nawożenia mikroelementami na badane wskaźniki biochemiczne roślin zależał od składnika i jego dawki. Stosowanie miedzi w dawce 15 mg·kg⁻¹ wpłynęło korzystnie na proces wiązania azotu przez bakterie Rhizobium. Wyraża się to wzrostem aktywności bakterii symbiotycznych oraz liczby i masy brodawek korzeniowych, a także ilości związanego azotu i plonu roślin. Nawożenie cynkiem w dawce 20 mg·kg⁻¹ zwiększyło nieznacznie aktywność nitrogenazy oraz liczbę brodawek korzeniowych. Wyższa dawka (60 mg Zn·kg⁻¹) obniżyła zarówno liczbę i masę oraz aktywność enzymatyczną brodawek korzeniowych, jak i ilość związanego azotu i plon roślin. W wyniku stosowania mikronawozów wzrosła w największym stopniu zawartość cynku i miedzi w korzeniach, następnie w liściach i łodygach, a najmniej w nasionach bobiku.

In pot experiment conducted on light soil with low content of available microelement forms, the effect of copper and zinc treatment on nitrogen fixation by symbiotic bacteria and yielding of faba bean (Vida faba L. minor) was investigated. Experiment design included 5 objects (in 6 replications): control, 5 mg Cu, 15 mg Cu, 20 mg Zn, and 60 mg Zn·kg⁻¹ soil. Plants were harvested in two terms: at flowering phase (3 replications) and at full maturity phase (3 replications). The effect of microelement treatment on investigated biochemical plant parameters depended on a component and its dose. Application rate of 15 mg·kg⁻¹ copper beneficially influenced the process of nitrogen fixation by Rhizobium bacteria. It was shown by an increased activity of symbiotic bacteria as well as the number and mass of root nodules, the amount of fixed nitrogen and plant yield. Zinc fertilization at 20 mg·kg⁻¹ dose slightly increased nitrogenase activity and the number of root nodules. A higher dose (60 mg Z·kg⁻¹) decreased either the number, mass and enzymatic activity of root nodules, as well as the number and amount of fixed nitrogen and plant yield. As a result of microfertilizer application the contents of copper and zinc increased most in roots, less in leaves and stems, and least of all in faba bean seeds.