Ocena gatunków z rodzaju Lupinus pod względem faz fenologicznych i wybranych cech morfologicznych

Łubiny jako grupa wysokobiałkowych roślin uprawnych, ciągle nie są w pełni wykorzystane pomimo wielowiekowej historii uprawy. Trwają prace nad udomowieniem kolejnych dzikich gatunków, które mogą stanowić cenną pulę genową w hodowli łubinów. Celem podjętych badań była ocena faz fenologicznych oraz wybranych cech morfologicznych w warunkach Dolnego Śląska dzikich gatunków z rodzaju Lupinus, otrzymanych z kolekcji Washington State University - Regional Plant Introduction Station oraz będących w posiadaniu Katedry Hodowli Roślin i Nasiennictwa AR we Wrocławiu. Materiał badawczy stanowiło 11 gatunków dzikich oraz 1 odmiana L. albus i 3 odmiany L. angustifolius. Doświadczenie w 2001 roku założono metodą losowanych bloków w czterech powtórzeniach w RZD zlokalizowanym na Swojcu. Oceniono takie cechy morfologiczne jak: wysokość pędu głównego (cm), wysokość całej rośliny (cm), liczbę rozgałęzień bocznych I rzędu (sztuki), długość kwiatostanu (cm), liczbę okółków (sztuki), liczbę kwiatków (sztuki). U badanych populacji przeanalizowano przebieg wzrostu i rozwoju. Określono po ilu dniach nastąpiły wschody, pąkowanie, kwitnienie, początek zawiązywania strąków na pędzie głównym oraz dojrzałość żniwna. Stwierdzono istotne zróżnicowanie badanych obiektów pod względem badanych cech morfologicznych i faz fenologicznych. Najkrótszym okresem wegetacji i osiągnięciem pełnej dojrzałości żniwnej z pędu głównego i pędów bocznych charakteryzowały się populacje L. atlanticus (100-108 dni) i odmiana 'Butan' L. albus (110 dni). Długość faz rozwojowych u badanych genotypów była zróżnicowana i wyraźnie uwidocznił się odmienny rytm wzrostu porównywanych form.

Lupines as a group of plants with high protein content are still not fully used in spite of their cultivation over many hundred years. New wild lupine species are being searched, to be subjected to domestication in the regions of moderate climate. Because of many desirable properties, the wild lupine species could be used in breeding of new varieties. The aim of present work was to evaluate, under conditions of Lower Silesia, the phenological phases and morphological characters of wild lupine species, obtained from the Collection of Washington State University - Regional Plant Introduction Station, and those maintained at the Plant Breeding Institute. The analysed material consisted of 11 wild Lupinus species, 1 variety of L. albus and 3 varieties of L. angustifolius. The experiment was conducted in 2001 in a randomised complete block design with four replications. In investigated populations the rates of growth and development were evaluated. The numbers of days to emergence, budding, flowering, beginning of pod formation on main stem, and harvest maturity were determined. Following morphological characters were analysed: height of main stem (cm), plant height (cm), number of branches of I-st order, length of inflorescence (cm), number of whorls, number of florets, 1000 seed weight (g). The populations of wild species differed significantly in respect of analysed phenological phases and morphological characters. Duration of development phases in analysed populations was diversified and distinctly different rhythm of growth in the compared forms was observed. The shortest period of vegetation, and full harvest maturity of main stem and branch stems, showed the plants of L. atlanticus (100-108 days) and variety 'Butan' of L. albus - (110 days).