Zaleznosc pomiedzy wystepowaniem zarazy ziemniaka w okresie wegetacji oraz zawartoscia azotanow [V] w bulwach ziemniaka po zbiorze

Prześledzono zależności pomiędzy zróżnicowanym nawożeniem NPK, zawartością azotanów(V) w bulwach ziemniaka a nasileniem występowania zarazy Phythophthora infestans na plantacji ziemniaka. Rozwój zarazy na roślinach w okresie wegetacji zależał od warunków klimatycznych i dawki nawożenia mineralnego. Najwyższe indeksy porażenia wystąpiły na odmianie Rywal przy dawce 160 kg N·ha⁻¹ (Ip = 63,6%) w zimnym i mokrym roku 2004. Najniższe porażenie patogenem zanotowano w 2003 roku na odmianie Tokaj nawożonej dawką 40 kg N·ha⁻¹ (Ip = 22,6%). Analizy bulw na zawartość NO₃⁻ wykazały ścisłą zależność ilości azotanów(V) od wzrastającej dawki nawożenia mineralnego. Bezpiecznym poziomem nawożenia NPK, przy którym nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnej normy 200 mg NO₃⁻·kg⁻¹ świeżej masy bulw, była dawka N₄₀P₁₇K₅₀. Wyższe dawki NPK sprzyjały nagromadzaniu NO₃⁻, szczególnie przez odmianę Tokaj. Stwierdzono istotny związek pomiędzy stopniem porażenia roślin w czasie wegetacji i zawartością NO₃⁻ w bulwach po zbiorze. Większą zawartością azota- nów(V) charakteryzowały się bulwy spod roślin w mniejszym stopniu porażanych przez Phytophthora infestans.

The aim of the presented study was to state the dependencies between different NPK fertilization, tuber nitrate content, and potato plant infestation by Phythophthora infestans during growing season. The development of infection depended on weather conditions and amount of mineral fertilizers. The highest infestation index (Ip = 63.6) was noted for Rywal cultivar fertilized with 160 kg N·ha⁻¹ in 2003 with cold and wet weather. The lowest infestation was noted in the year 2003 (Ip = 22.6%) for cultivar Tokaj fertilized with 40 kg N·ha⁻¹. The nitrates content in analyzed tuber samples depended on the elevated rates of NPK fertilization. The maximum level of nitrates for human consumption is 200 mg NO₃⁻·kg⁻¹ of fresh mass. During the presented study it was stated that only N₄₀P₁₇K₅₀ was acceptable for safe level of tuber nitrates. The higher rates of NPK caused a higher nitrates level especially in the cultivar Tokaj. A significant relation between the degree of plant infestation during vegetation and the NO₃⁻ content in tubers after harvest was observed. A higher NO₃⁻ amount noted in tubers derived from plants of a higher infected by pathogen Phythophthora infestans.