Zawartosc i pobranie niektorych mikroelementow przez komose biala w zaleznosci od rosliny uprawnej i nawozenia odpadami

Dokonano oceny zawartości i pobrania Cu, Zn, Mn przez Chenopodium album w zależności od gatunku rośliny uprawnej i nawożenia nawozami mineralnymi oraz odpadami z przemysłu rolno-spożywczego, drzewnego i rolnictwa oraz nawozami mineralnymi. Jesienią 1998 roku założono dwa doświadczenia połowę metodą bloków losowanych w trzech powtórzeniach na glebie bielicowej wytworzonej z piasku słabogliniastego. Obejmowały one 9 obiektów: 0, NPK, słoma + wywar melasowy, słoma + N, wywar melasowy, trociny z tartaku + wapno defekacyjne, trociny z zakładu rzemieślniczego + wapno defekacyjne, wapno defekacyjne, obornik. Roślinami testowymi w 1999 roku były owies nagi i lędźwian siewny. Po zbiorze lędźwianu jego słoma została przyorana. Po zbiorze owsa wysiano łubin żółty na zielony nawóz. W roku 2000 na obydwu polach doświadczalnych, zarówno po owsie, jak i po lędźwianie, wysadzono bulwy ziemniaka, nie stosując żadnego nawożenia. Przed zbiorem każdej z roślin uprawianych na poszczególnych poletkach wyrwano z 1 m² wszystkie chwasty. Określono ich liczbę i suchą masę chwastów ogółem oraz komosy białej. W suchej masie Chenopodium album oznaczono zawartość miedzi, cynku i manganu. Znając wielkość biomasy jaką wytworzył ten gatunek na powierzchni 1 ha i zawartość w nim Cu, Zn i Mn, obliczono wielkość pobrania tych mikroelementów z jednostki powierzchni. Stwierdzono zróżnicowany udział Chenopodium album w zależności od kombinacji nawożenia i gatunku rośliny uprawnej. Zawartość Cu, Zn i Mn w suchej masie tego gatunku zależała od rodzaju nawożenia przed założeniem doświadczenia i gatunku rośliny uprawnej. Na wielkość pobrania wymienionych mikroelementów z jednostki powierzchni największy wpływ miała wielkość biomasy Chenopodium album wytworzona na poszczególnych obiektach nawozowych.

The studies estimated the content and uptake of Cu, Zn and Mn by Chenopodium album depending on cultivated plant and fertilization with mineral fertilizers as well as the wastes from agricultural and food industry, wood industry and agriculture. In autumn 1998 two field experiments in randomized blocks design and three replications were established on the podzolic soil derived from slighty loamy soil. Nine objects: 0, NPK, straw + slops, straw + N, slops, sawdust from sawmill + sugar factory lime, sawdust from works + sugar factory lime, sugar factory lime, farmyard manure. Naked oats and chickling vetch were used as the test plants in 1999. After harvest of chickling vetch its straw was ploughed under. After oats harvest, the yellow lupine was sown, as a green manure. In 2000, on both experimental fields, after oats as well as chickling vetch, the potatoes were planted without any fertilization. On every plot all the weeds were removed from 1 m² area before harvesting of cultivated plants. The amount and dry matter of total weeds and pigweed were determined. The contents of copper, zinc and manganese in Chenopodium album dry matter were determined. The uptakes of Cu, Zn and Mn from area unit was calculated on the basis of biomass per 1 ha and the microelement contents in it. It was found, that Chenopodium album share was differentiated in dependence on combination of fertilization and cultivated plant. The contents of Cu, Zn and Mn in dry matter depended on kind of fertilization (before the experiment beginning) and cultivated plant. The amount of Chenopodium album biomass from each fertilized object influenced most the uptake of those microelements from an area unit.