Wpływ nawożenia osadem ściekowym i wytworzonymi z niego kompostami na plon pszenicy jarej oraz zawartość w niej metali ciężkich

W doświadczeniach lizymetrycznych i wazonowych określono wartość nawozową w nawożeniu pszenicy jarej, osadu świeżego z biologicznej oczyszczalni ścieków komunalnych, przy zastosowaniu uzupełniającego nawożenia mineralnego, a także po przekompostowaniu go ze słomą lub węglem brunatnym w różnych proporcjach. Badano również wpływ stosowanego nawożenia na nagromadzanie się w ziarnie Cd, Cu, Ni i Zn. Osad świeży z uzupełniającym nawożeniem mineralnym pozwolił na osiągnięcie plonów podobnych jak na oborniku i wyższych od uzyskanych na wyłącznym nawożeniu mineralnym. Zawartości Cd, Cu i Zn w ziarnie z obiektów nawożonych osadem nie różniły się w sposób udowodniony od znajdowanych w plonach z obiektów z nawożeniem mineralnym. Podwojenie dawki osadu nie zwiększało nagromadzenia w ziarnie badanych metali. Uzupełniające nawożenie N sprzyjało ograniczeniu przejścia Ni do ziarna. Kompostowanie nie zmianiało wartości nawozowej osadu i wielkości nagromadzanych w ziarnie badanych metali ciężkich.

In lysimeter and pot experiments, fertilization value of fresh sewage sludge from municipal sewage purification plant, supplemented with mineral fertilizers, was tested. The sludge composted with straw or brown coal in different proportions was also tested. The effect of fertilization on the accumulation of Cd, Cu, Ni, and Zn in grain was examined to. Fresh sludge, supplemented with mineral fertilizers, enabled to achieve the yields, similar as the farmyard manure, and higher than obtained on purely mineral fertilizers. The contents of Cd, Cu, and Zn in grain from the treatments supplied with sludge were not statistically different, to those on mineral fertlizers applied solely. Doubled sludge rate did not increase the accumulation of metals in grain. Supplementary N fertilization limited the of Ni transfer to grain. Composting did neither change the nutritive value of the sludge nor the concentration of heavy metals in grain.