Zaleznosc miedzy aktywnoscia fosfataz w glebie i pszenicy oraz iloscia dodanej miedzi do podloza

Przedstawiono wyniki badań z doświadczenia wazonowego nad wpływem trzech dawek soli miedzi dodanej do podłoża (0,5, 2,5, 12,5 mmol‧kg⁻¹) na aktywność fosfataz w glebie i roślinie. Doświadczenie przeprowadzone zostało na glebie zaliczanej do czarnych ziem wytworzonych z gliny lekkiej. Rośliną testową była pszenica jara odmiany ‘Torca’. Analizy aktywności enzymów glebowych i roślinnych wykonano w różnych fazach rozwojowych roślin: w fazie 3. liścia, krzewienia, strzelania w źdźbło, kłoszenia i kwitnienia. Aktywność fosfataz w roślinie zmieniała się w trakcie doświadczenia. Obecność azotanu miedzi w podłożu, zwłaszcza w początkowym okresie doświadczenia, wpłynęła stymulująco na aktywność fosfatazy kwaśnej i zasadowej w roślinie. W fazie krzewienia zaznaczył się niewielki wpływ inhibitujący najwyższej dawki soli 12,5 mmol‧kg⁻¹ gleby, a podczas fazy strzelania w źdźbło i kolejnej obserwowanej fazie rozwojowej pszenicy wyraźny wpływ inhibitujący przy stężeniu azotanu miedzi 2,5 i 12,5 mmol‧kg⁻¹ gleby. Z kolei w glebie zaobserwowano stymulujący wpływ azotanu miedzi zastosowanego w najniższym stężeniu (0,5 mmol‧kg⁻¹ gleby) podczas fazy krzewienia. W pozostałych fazach rozwojowych pszenicy odnotowano inhibitujący wpływ wszystkich dawek soli miedzi na aktywność fosfatazy kwaśnej i zasadowej w glebie.

Paper presents the results of study on the influence of three doses (0.5, 2.5, 12.5 mmol‧kg⁻¹) of copper salt added to soil, on the activity of phosphatases in soil and plant. The experiments were conducted in pots containing light loamy soil. Spring wheat cv. ‘Torca’ was used as a test plant. Enzyme activity was assayed both in plant and soil at the following growth stages: 3-rd leaf, tillering, shooting, heading, flowering. Enzyme activity in plant varied during the experiment’s duration. Presence of copper nitrate in the substrate stimulated activity of both phosphatases, particularly at the beginning of experiment. At the tillering stage, the third concentration of copper salt slightly inhibited enzyme activity, and later on, at shooting and heading, the second and third concentration showed distinct inhibiting effect. In soil, the copper nitrate applied at lowest concentration stimulated the enzyme activity during wheat tillering stage. At all other cases, all applied copper concentrations inhibited the activity of both phosphatases.