Resistance of rape seeds to the impact of dynamic forces

Results of investigations on the susceptibility of rape seeds to macro- and microdamage caused by the dynamic contact between seed and metal are presented in this paper. The damage is understood as a disturbance of the continuity of seed tissues as a result of the impact of external mechanical factors. The presence of the damage may cause the initiation of unfavourable chemical and biological reactions inside seeds and, as a consequence, can cause the decrease of their technological and reproductive values. The investigations were carried out with four winter rape varieties taking into consideration the size of seeds, point and energy of impact. An evaluation of macro- and microdamage was made with the method elaborated earlier at the Institute of Agrophysics in Lublin. The investigations show that varietal features significantly differentiate the resistance of seeds to damage. From among varietes under investigation the least resistant to impacts appeared to be Mar and the most resistant - Ceres. It was also found that the point of impact in seed has significant effect on its resistance. It is markedly visible with the smallest seeds (fraction 1.8 mm). Seed damage was evaluated in dependence on a wide range of impact energy (from 0.3 to 1.8 mJ). The results obtained show that small seeds undergo greater damage in comparison to larger ones. It is more visible at higher ranges of impact energy.

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące podatności nasion rzepaku na makro- i mikrouszkodzenia wynikłe z dynamicznego kontaktu nasiono-metal. Uszkodzenia te rozumiane są jako naruszenie ciągłości tkanek nasion w wyniku oddziaływania zewnętrznych czynników mechanicznych. Obecność tych uszkodzeń może mieć wpływ na inicjację niekorzystnych przemian chemicznych i biologicznych w nasionach a w konsekwencji może spowodować obniżenie jego wartości technologicznej i reprodukcyjnej. Badania przeprowadzono na czterech odmianach rzepaku ozimego biorąc pod uwagę wielkość nasion oraz miejsce i energię uderzeń. Oceny makro- i mikrouszkodzeń dokonywano według metodyki opracowanej wcześniej w Instytucie Agrofizyki PAN w Lublinie. Przeprowadzone badania wskazują, że cechy odmianowe istotnie różnicują odporność nasion na uszkodzenia. Z badanych odmian najmniej odporną na uderzenia okazała się odmiana Mar, natomiast najbardziej Ceres. Stwierdzono również, że miejsce uderzenia w nasiona ma bardzo istotny wpływ na ich wytrzymałość. Najwyraźniej jest to jednak widoczne u nasion najmniejszych (frakcja 1,8 mm). Uszkodzenia nasion oceniano w zależności od szerokiego zakresu energii uderzenia (od 0,3 do 1,8 mJ). Uzyskane wyniki wskazują, że nasiona małe ulegają większym uszkodzeniom w porównaniu do nasion większych. Uwidacznia się to szczególnie wyraźnie przy wyższych zakresach energii uderzenia.