Wpływ nawozu organiczno-mineralnego na zawartość miedzi, cynku, manganu i żelaza w roślinach warzywnych

W doświadczeniu badano zawartość niektórych mikroelementów w warzywach nawożonych w pierwszym roku trzyletniego zmianowania zróżnicowanymi dawkami (6 t·ha⁻¹, 12 t·ha⁻¹, 18 t·ha⁻¹) nawozu organiczno-mineralnego + N i obornikiem w dawce 50 t·ha⁻¹ + NPK każdego roku oraz coroczne stosowanie saletry amonowej. Nawóz organiczno-mineralny składał się z mieszaniny miału węgla brunatnego (z Konina), popiołu lotnego z węgla brunatnego, superfosfatu granulowanego i chlorku potasu. Roślinami doświadczalnymi w kolejnych latach badań były: kapusta głowiasta biała, cebula zwyczajna i burak ćwikłowy. Na podstawie uzyskanych wyników analiz chemicznych stwierdzono iż: najwyższa dawka nawozu organiczno-mineralnego (18 t·ha⁻¹) + N obniżyła w największym stopniu koncentrację miedzi, cynku i manganu we wszystkich warzywach, zaś żelaza w plonach kapusty i cebuli. Nawożenie obornikien + NPK każdego roku spowodowało w odniesieniu do nawozu organiczno-mineralnego zastosowanego w dawce 12 t·ha⁻¹ + N zmniejszenie poziomu badanych mikroelementów u większości warzyw. Zastosowanie saletry amonowej podwyższyło w porównaniu do nawozu organiczno-mineralnego + N oraz obornika zawartość analizowanych pierwiastków w warzywach. Spośród wszystkich badanych roślin burak ćwikłowy charakteryzował się największą koncentracją miedzi, cynku, manganu i żelaza w suchej masie.

The contents of some microelements in vegetables crops fertilized in the first year of 3-year rotation with different rates (6, 12 and 18 t·ha⁻¹) of organic- mineral fertilizer + N and farm yard manure at 50 t·ha⁻¹ + NPK applied every year, in comparison to ammonium nitrate applied every year were studied. The organic-mineral fertilizer consisted of a mixture including brown coal powder (from Konin), brown coal ash, granular superphosphate and potassium chloride. As the test plants - white cabbage, onion and red beet were used. On the basis of chemical analysis results it was found that: the highest rate of organic-mineral fertilizer (18 t·ha⁻¹) + N significantly decreased the copper, zinc and manganese contents in all tested vegetables and iron amount decreased in cabbage and onion crop. Manure + NPK applied every year, as compared to mineral-organic fertilizer at 12 t·ha⁻¹ + N, caused an decrease in concentration of microelements most in tested vegetables. Application of ammonium nitrate increased the amount of analysed elements in tested plants. Of all tested plants, the highest concentration of copper, zinc, manganese and iron was found in dry matter of red beet.