Zawartosc metali ciezkich w lisciach berberysu zwyczajnego [Berberis vulgaris L.], rosnacego na glebie nawozonej osadem sciekowym

Określono reakcję berberysu zwyczajnego na wzrost zawartości metali ciężkich w glebie po zastosowaniu nawożenia osadami ściekowymi. Pokrywę glebową terenu doświadczalnego tworzyła gleba antropogeniczna o niewykształconym profilu (Typ VIIB1), o składzie granulometrycznym gliny piaszczystej. Doświadczenie polowe założone metodą losowanych bloków w roku 2001 obejmowało 6 obiektów nawozowych, tj.: kontrolę, nawożenie mineralne NPK, nawożenie osadami w dawkach: 10, 50, 100, 200 Mg s.m. ·ha⁻¹. Materiał roślinny (liście) pobierano lipcu w roku 2003 i 2004. W pobranym materiale oznaczano zawartość wybranych mikroelementów (Fe, Mn, Zn, Cu, Ni, Pb, Cd). Wzrastające dawki osadu powodowały spadek zawartości żelaza, manganu i kadmu oraz wzrost zawartości ołowiu w liściach. Nawożenie osadami nie wpłynęło na natomiast na zmiany zawartości cynku, miedzi i niklu w liściach berberysu. Oznaczone zawartości mikro- składników w liściach berberysu nie osiągnęły wartości, które uznaje się za toksyczne. Przeprowadzone badania wskazują, iż w rozpatrywanych warunkach siedliskowych berberys nie wykazuje skłonności do nadmiernego gromadzenia metali ciężkich w liściach.

The studies specified the reaction of European barberry to increasing content of the heavy metals in soil after fertilization with sewage sludge. The soil cover of the experiment area was an anthropogenic soil without developed profile (Type VIIB1), and granulometric composition of sandy loam. Field experiment in random blocks design began in 2001, and comprised 6 fertilization objects: control, mineral NPK fertilization, sludge fertilization at doses of: 10, 50, 100, 200 Mg DM·ha⁻¹. Samples of plant material (leaves) were taken in July 2003 and 2004. The contents of selected microelements (Fe, Mn, Zn, Cu, Ni, Pb, Cd) were determined in tested material. Increasing doses of sludge decreased the contents of iron, manganese and cadmium and increased the quantity of lead in the leaves. However, fertilization with sewage sludge did not considerably affect; the changes in the contents of zinc, copper, nickel in barberry leaves. The quantities of micro-components specified in barberry leaves did not reach the values regarded as toxic. The study indicated that on that particular location the barberry did not show tendencies to excessive accumulating heavy metals in leaves.