Ocena zawartosci metali ciezkich oraz siarki w korzeniach i lisciach burakow cukrowych na Dolnym Slasku

Celem pracy była ocena zawartości metali ciężkich (Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, Zn) i siarki w korzeniach i liściach buraków cukrowych uprawianych na Dolnym Śląsku. Stosowano metody używane w Stacjach Chemiczno-Rolniczych. Ogółem wykonano oznaczenia chemiczne w 95 próbkach korzeni i w 82 próbkach liści. Zawartość metali ciężkich i siarki w korzeniach buraków cukrowych uprawianych na Dolnym Śląsku była wyraźnie zróżnicowana i na ogół wyższa niż przeciętnie w kraju. Najwięcej Ni, Pb, Mn i S zawierały korzenie w podregionie jeleniogórsko-wałbrzyskim, Cu, Zn i Fe w legnickim, a Cd i Cr w podregionie wrocławskim. Stwierdzona kumulacja metali ciężkich i siarki w korzeniach nie przekraczały ustalonych norm, a zatem nadawały się w pełni do przetwórstwa i na paszę. Zawartość metali ciężkich i siarki w liściach buraków cukrowych była zdecydowanie wyższa niż w korzeniach. W województwie dolnośląskim średnio około 45% liści nie nadawało się na paszę ze względu na ponadnormatywne stężenie metali ciężkich lub siarki. Najwięcej próbek zanieczyszczonych badanymi pierwiastkami stwierdzono w podregionie jeleniogórsko-wałbrzyskim (70%), najmniej zaś w podregionie legnickim (19%). Zanieczyszczenie liści buraków cukrowych w woj. dolnośląskim spowodowane było w 49% nadmiarem kadmu, w 26% siarki, w 15% cynku oraz sporadycznie nadmiarem niklu, miedzi i ołowiu.

The aim of this work was to estimate the contents of heavy metals (Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, Zn) and sulphur in roots and leaves of sugar beet grown in Lower Silesia. The methods applied were those generally used by Agro-Chemical Stations. Chemical analyses included in total 95 root samples and 82 leaf samples. The concentration of heavy metals and sulphur in beet roots grown in Lower Silesia was markedly differentiated and generally higher than average in the country. The largest amounts of Ni, Pb, Mn and S contained the roots in the Jelenia Góra-Wałbrzych subregion, Cu, Zn and Fe in the Legnica, Cd and Cr in Wrocław subregions. Determined concentrations of heavy metals and sulphur in roots did not exceed obligatory standards, and thus they were fully suitable for processing and fodder. The content of heavy metals and sulphur in leaves of sugar beet was markedly higher than in roots. In the Lower Silesia province on average 45% leaves were unfit for fodder because the heavy metals and sulphur contents exceeded the norms. Largest number of samples contaminated with those elements were found in the Jelenia Góra-Wałbrzych subregion (70%), while the lowest in the Legnica subregion (19%). Sugar beet roots in the province were contaminated with the excess of cadmium (49%), sulphur (26%), zinc (15%) and sporadically with the excess of nickel, copper and lead.