Efektywność ekonomiczna produkcji biomasy wierzby systemem Eko-Salix

Celem badań było określenie kosztów i efektywności ekonomicznej produkcji biomasy wierzby pozyskanej z uprawy jednorodnej i mieszanki klonów w systemie Eko-Salix w 5-letniej rotacji, zbieranych ręcznie i maszynowo. Podstawą badań było doświadczenie polowe łanowe dwuczynnikowe prowadzone w czterech powtórzeniach. Koszt założenia plantacji w obsadzie 4,5 tys. szt.·ha⁻¹ żywokołów wyniósł 13 546 PLN·ha⁻¹. Koszt produkcji zrębków wierzby zawarty był w przedziale od 13,3 PLN·GJ⁻¹ w uprawie jednorodnej i zbiorze maszynowym do 18,0 PLN·GJ⁻¹ w uprawie mieszanej klonów i zbiorze ręcznym roślin wierzby. Nadwyżka bezpośrednia produkcji biomasy wierzby (przy cenie paliwa 20 PLN·GJ⁻¹) loco plantacja w uprawie jednorodnej była wyższa (średnio 1140 PLN·ha⁻¹·rok⁻¹) niż w uprawie mieszanej (średnio 315 PLN·ha⁻¹·rok⁻¹). Przy zastosowaniu zbioru maszynowego uzyskano wyższą wartość nadwyżki bezpośredniej niż w obiektach ze zbiorem ręcznym.

The aim of the paper was to determine the costs and economic efficiency of production for Salix viminalis willow biomass obtained from a homogeneous cultivation UWM 043 clone crop and a mixed crop of the UWM clones: 043, 067 and 046 in the Eko-Salix system in 5-year rotation harvested manually and by machine on organic soil not useful for consumption crops. The basis of the conducted study was a two-factor, large-area field experiment, carried out in four replications. The analysis of the costs and economic efficiency of willow cultivation and willow chips production was presented based on the computed, average fresh willow biomass yield from the homogeneous and the mixed crop of the clones harvested manually using a petrol saw and plant chopping with a wood chipper and mechanically using a specialist tractor equipped with a felling head and a built-in wood chipper. Total borne direct costs were divided into stages. The first of them covered plantation establishment and the second its use. Area payments were not taken into account in the economic assessment of willow chips production by the Eko-Salix method. The cost of plantation establishment on peat-muck soil at a density of 4.5 thousand long cuttings·ha⁻¹ was 13,546 PLN·ha⁻¹. The direct costs of willow chips production ranged from 13.3 PLN·GJ⁻¹ in the homogeneous crop and machine harvesting to 18.0 PLN·GJ⁻¹ in the mixed clone crop and manual willow plant harvesting. The direct surplus of willow biomass production (at a fuel price of 20 PLN·GJ⁻¹) ex plantation in the homogeneous crop was higher (1,140 PLN·ha⁻¹·year⁻¹ on average) than in the mixed crop (315 PLN·ha⁻¹·year⁻¹ on average). In both objects cultivated using machine harvesting, a higher direct surplus value was obtained than in objects with manual willow plant harvesting from the plantation. A new Salix viminalis species willow clone, UWM 043, introduced into the study proved most useful in the homogeneous crop and mechanical harvesting for commercial willow cultivation in the Eko-Salix system and at 5-year plant harvesting rotation because of a high direct surplus value. It resulted from a high biomass yield and low direct costs of chips production.