Stan wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych a zachowania zdrowotne pracowników medycznych i niemedycznych

Objective. The determination of the level of knowledge concerning risk factors and prevention of selected lifestyle diseases, and its link with declared health behaviour among medical and non-medical professionals. Materials and methods. The survey was conducted among 598 adult professionals, both medical (group M) and non-medical (group P). The research method included a diagnostic survey with the use of a knowledge test on the risk factors and lifestyle diseases (prepared by the authors), and the Health Behaviour Inventory. Results. The analysis of the research material with regard to the level of knowledge concerning risk factors and prevention of lifestyle diseases in group M shows that 1.97% (n=6) of the respondents displayed a low level of knowledge, an average level was found in 29.18% (n=89) of those surveyed, and a high level was reported by as many as 68.85% (n=210). In group P, 16.04% (n=47) of the respondents displayed a low level of knowledge, 55.29% (n= 162) of the respondents described their knowledge on the subject as average, and 28.67% (n=84), as high. It was noted that in group P, the assessment of the general indicator of health behaviour and its four categories was higher in participants who displayed a higher level of knowledge regarding risk factors and prevention of lifestyle diseases (p<0.05). Conclusion. The level of knowledge regarding risk factors and prevention of lifestyle diseases is an important determinant of health behaviour mainly among nonmedical professionals.

Cel pracy. Określenie stanu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki wybranych chorób cywilizacyjnych i określenie związku z poziomem deklarowanych zachowań zdrowotnych wśród pracowników medycznych i niemedycznych. Materiał i metody. Badania przeprowadzono wśród 598 dorosłych osób pracujących, wykonujących zawody medyczne (grupa M) i pozamedyczne (grupa P). Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny przy użyciu Testu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych (własnego autorstwa) oraz Inwentarza Zachowań Zdrowotnych (IZZ). Wyniki. Analizując materiał badawczy na temat stanu wiedzy o czynnikach ryzyka i profilaktyce chorób cywilizacyjnych uzyskany od osób z grupy M, stwierdzono że: niski poziom wiedzy charakteryzował 1,97% (n=6) badanych, przeciętny 29,18% (n=89) a wysoki aż 68,85% (n=210). Natomiast w grupa P niski poziomem wiedzy charakteryzował 16,04% (n=47) respondentów, 55,29% (n=162) przeciętny, a 28,67% (n=84) – wysoki. Stwierdzono, że wśród badanych z grupy P wraz ze wzrostem poziomu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych rośnie ocena ogólnego wskaźnika zachowań zdrowotnych oraz jego czterech kategorii (p<0,05). Wnioski. Stan wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych stanowi ważny czynnik determinujący poziom zachowań zdrowotnych głównie wśród osób wykonujących zawody pozamedyczne.