Regiony turystyczne a regiony polityczne. Polityka regionalizacji

Tourist regions are subjects of scientific studies, useful in the description of tourist space and tools of effective destination management as well. Artificial by nature they are intentionally created on the basis of arbitrary criterions. Authors take into consideration the chosen regionalization proceedings and tourist regions not in a context of their tourist attractiveness but theoretical foundations of their distinction. Chosen criteria result practically in specific technical proceedings of space delimitation into tourist regions but also support reaching different cognitive, educational, economical, market, social, cultural and − at last − political or ideological goals. Even rough review of tourist regions shows that most of them have the character of political regions: states, group of states or administrative units. There are many reasons of described situation, including the fact that a political region is always an addressee of politics conducted by “somebody” and “for something”, to achieve aims. The political-tourist region is organized and fitted with different institutions established to realize, monitor and evaluate political aims and to collect statistical data. Statistics and economy are the main reasons of using political regions in tourism. Tourist regions are also established on the basis of other criteria – they might become (intentionally or as a natural consequence) a source of spatial, social or even cultural identification. It creates a new regional identity especially in places where other socially useful waypoints don’t exist. A tourist region is constructed but it can also “create”, integrating or antagonizing. In the paper authors point out that a naming of regions is the equally important and also often political phenomenon as their distinction from the space. All described phenomena are illustrated on the basis of the selected, purposefully given examples (the case studies) which, in the authors’ opinion, explain mentioned issues in the best way.

Regiony turystyczne są narzędziem edukacji, wykorzystywanym w opisie przestrzeni turystycznej, jak również skutecznego marketingu terytorialnego. Z natury sztuczne – podlegają intencjonalnym procesom kreacji w oparciu o arbitralne kryteria. Autorzy artykułu przyglądają się wybranym regionalizacjom i regionom turystycznym, nie w kontekście ich atrakcyjności turystycznej lecz teoretycznych założeń ich wyznaczenia. Wybór tych ostatnich skutkuje nie tylko obraniem określonych technicznych procedur delimitacji, których efektem jest podział przestrzeni na regiony turystyczne, ale też osiągnięciem określonych celów: poznawczych, edukacyjnych, gospodarczych, rynkowych, społeczno-kulturowych czy wreszcie politycznych, a nawet ideologicznych.  Nawet pobieżny przegląd regionów turystycznych ukazuje, iż większość z nich ma charakter regionów politycznych: państw, grup państw czy jednostek administracyjnych. Powodów takiego stanu rzeczy jest zapewne wiele, w tym także to, że region polityczny jest adresatem prowadzonej zawsze przez „kogoś” i „po coś” polityki turystycznej, zorganizowanym i wyposażonym w instytucje realizujące zadania tejże polityki, gromadzącym dane statystyczne umożliwiające jej monitoring i ewaluację. Sprawozdawczość i ekonomia to zatem główne przyczyny wykorzystywania politycznych założeń w turystyce.Delimitacji regionów turystycznych nie tłumaczą jedynie wyżej wskazane założenia. Region turystyczny może stać się lub intencjonalnie staje się źródłem przestrzennej, społecznej lub nawet kulturowej identyfikacji, powołuje do życia odrębną „tożsamość”, tam, gdzie nie ma innych społecznie użytecznych punktów odniesienia. Region turystyczny jest konstruowany, ale i sam „tworzy”, łączy lub antagonizuje. Opisywane zjawiska ukazane zostaną na wybranych przykładach.