Wykorzystanie przestrzeni geograficznej Beskidu Małego dla rozwoju turystyki kulturowej w celu ochrony dziedzictwa krajobrazowego

The article presents the cultural heritage of old and in addition forgotten agricultural-pastoral economy of the Little Beskid entwined in the landscape of the Polish Carpathians range. Abundance of natural and cultural qualities of this underexposed region qualifies it as an area of particular tourist interest in the Western Carpathians. Recognising of vanishing pastoral landscape and cultural qualities allows to preserve the old heritage of shepherds’ economy, thereby protecting it from commercialization of tourist services and contributing to the formation of local identity. Shepherds’ and agro-shepherds’ architecture found in the Little Beskid is referred to as a great ethnographic originality and, in the course of further research, can become a significant link in the project of cultural trail “Wallachian Trail” demonstrating interesting genesis of highlanders (górale) of the Carpathians range.

Artykuł ukazuje osobliwe a przy tym zapomniane dziedzictwo kulturowe gospodarki rolno-pasterskiej tzw. polaniarskiej Beskidu Małego zapisane w krajobrazie Pasma Karpat Polskich. Zasobne walory przyrodnicze i kulturowe mało znanego regionu Beskidu Małego klasyfikują go do szczególnie atrakcyjnych turystycznie obszarów Beskidów Zachodnich. Dostrzeżenie pasterskich walorów krajobrazowo-kulturowych ulegających obecnie zanikowi, pozwala na zachowanie dawnego dziedzictwa gospodarki pasterskiej w celu jego ochrony przed komercjalizacją usług turystycznych oraz ochrony dla kształtowania tożsamości regionalnej. Występująca na terenie Beskidu Małego zabudowa pasterska – polaniarska, określana jest jako wielka osobliwość etnograficzna regionu. Poprzez prowadzone badania merytorycznie opracowany materiał stać się może kolejnym ogniwem tworzącego szlaku kulturowego jakim jest „Szlak Wołoski” ukazujący intersującą genezę góralszczyzny łuku Karpat.