TRANSFERY MIĘDZYPOKOLENIOWE W RODZINIE

The social, demographic and economic changes make intergenerational transfers in family gain in importance. An increase in the lifespan and divorce rates, a drop in fertility and a declining number of children in family, an increase in the participation of women in the labour force – all these changes affect the nature, form and volume of intergenerational transfers. The paper presents the theories of altruism and reciprocity (exchange) as two main models explaining intergenerational transfers in family. The papers also provides a review of literature on: forms of transfers, their relations to income, education and social links, as well as the consequences that divorces, the lifespan or the welfare state have for intergenerational transfers.

Zmiany demograficzne, społeczne i gospodarcze sprawiają, że temat transferów międzypokoleniowych w ostatnich latach nabiera szczególnego znaczenia. Rosnąca długość życia, malejąca liczba dzieci w rodzinie, upowszechnienie rozwodów, wzrost aktywności zawodowej wśród kobiet i tym podobne – wszystko to sprawia, że transfery międzypokoleniowe w rodzinach w krajach wysoko rozwiniętych ulegają silnym przeobrażeniom. Artykuł prezentuje teorie altruizmu i wymiany – jako dwa podstawowe modele tłumaczące występowanie transferów międzypokoleniowych w rodzinach. Opierając się na literaturze, przeanalizowano formy transferów międzypokoleniowych, związki prawdopodobieństwa wystąpienia i wysokości transferów z dochodem rodziców i dzieci (wnuków) z siłą więzi oraz wykształceniem beneficjentów i darczyńców. Szczególną uwagę zwrócono na konsekwencje, jakie dla transferów międzypokoleniowych mają rozwody, długość życia oraz państwo opiekuńcze.