Pluralizm wartości i holizm prawniczy

The aim of the article is to present a juxtaposition of two sta branches of broadly understood philosophical reflection: value pluralism, on which the author of the present article has been working for years, and legal holism, put forward by Adam Zienkiewicz in his most recent book. The point of departure for comparing the two positions is their characteristics. Special attention is given to the presuppositions embedded in both standpoints. It is concluded that they not only harmonize, but also complement each other. As a result, value pluralism can be translated to ideas which have purely practical implications, while legal holism gains a strong grounding in ethics.

Celem artykułu jest skonfrontowanie ze sobą dwóch stanowisk, przynależnych do różnych obszarów szeroko rozumianej refleksji filozoficznej – pluralizmu etycznego, którym od lat zajmuje się autorka niniejszego tekstu, oraz holizmu prawniczego, zaproponowanego przez Adama Zienkiewicza w jego niedawno wydanej książce. Punktem wyjścia do zestawienia obu pozycji jest ich charakterystyka, ze szczególnym uwzględnieniem uwikłanych w nich założeń. Przeprowadzona analiza pozwala wysunąć tezę o zaskakującej przystawalności obu wchodzących w grę stanowisk. Nie tylko bowiem harmonizują one ze sobą, lecz także wzajemnie się dopełniają. W efekcie oba zyskują: pluralizm wartości przełożenie na idee, które mają stricte praktyczne zastosowanie, zaś holizm prawniczy – mocne ugruntowanie w etyce.