Ewolucja taktyki wojennej Irlandczyków i Brytyjczyków podczas wojny o niepodległość Irlandii w latach 1919–1921

The article presents an analysis of the development of the Irish War of Independence in reference to the military doctrines, strategies and tactics used by both sides of the conflict. The issues have been discussed in a chronological order, starting at Soloheadbag ambush and spanning up to the signing of the Anglo-Irish peace treaty. During the analysis the following stages of conflict have been itemized: the period of fights between freshly established Irish Republican Army and Royal Irish Constabulary, nextly, the British response during which units called later Black and Tans and The Auxiliaries emerged. Then begins the phase of the escalation of violence ended by the events of The Bloody Sunday. Afterwards the stage of martial law and engaging regular troops in conflict ensued. The article is based on witnesses’ testimonies gathered by the Bureau of the Military History.

W artykule przeprowadzona została analiza przebiegu wojny o niepodległość Irlandii z punktu widzenia doktryny, strategii i taktyki wojskowej obu stron. Przyjęty został układ chronologiczny zagadnień, począwszy od zasadzki w Soloheadbag aż do podpisania angielsko-irlandzkiego traktatu pokojowego. Podczas analizy wyszczególnione zostały następujące etapy rozwoju konfliktu: okres walki kształtującej się dopiero Irlandzkiej Armii Republikańskiej z Królewską Policją Irlandzką, brytyjska odpowiedź, podczas której pojawiają się jednostki nazywane później Czarno-Brunatnymi i Posiłkowymi, oraz faza eskalacji przemocy zakończona wydarzeniami tzw. krwawej niedzieli. Po niej następuje etap stanu wojennego na terenie wyspy i zaangażowania w konflikt regularnego wojska brytyjskiego. Praca oparta jest na relacjach świadków wydarzeń zebranych przez Biuro Historii Militarnej Irlandii.