Walerian Olszowski herbu Prus II (zm. 1650), ojciec prymasa Andrzeja Olszowskiego i dobrodziej familii w pamięci potomstwa wyrażonej na nagrobku ojca w Stolcu

This article discusses the content of the inscriptions commemorating Valerian Olszowski coat of arms Prus II. The tombstone is in the church of saint Lawrence in Stolec in the Renaissance style. The inscription has got several obvious advantages. Firstly, it informs about the political role of the family Olszowscy, both Valerian and his sons. This monument is also an excellent example of the use of epigraphic monuments in genealogical researches and accurately determines the cause of death of the title character. The article is also an attempt to resolve a heraldic program, which consists of coats of arms Prus II, Jastrzębiec, Ostoja, Topór. In addition to this, the author took the issues related to the origin of the family Olszowscy, which should be treated as a contribution to the history of this family in the Central Poland.  

Artykuł omawia treść inskrypcji upamiętniającej Waleriana Olszowskiego herbu Prus II (1587–1650). Nagrobek znajduje się obecnie w kościele pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Stolcu i utrzymany jest w stylu renesansowym. Inskrypcja ma kilka niewątpliwych zalet. Po pierwsze, informuje na temat roli politycznej przedstawicieli rodu Olszowskich, czyli nie tylko Waleriana, lecz także jego synów. Stanowi także dobry przykład wykorzystania zabytków epigraficznych w badaniach genealogicznych oraz – co jest niezwykłą rzadkością – precyzyjnie określa przyczynę zgonu tytułowego bohatera. Artykuł stanowi również próbę rozwiązania programu heraldycznego, na który składają się herby Prus II, Jastrzębiec, Ostoja, Topór. Ponadto autor podjął zagadnienia związane z pochodzeniem rodu Olszowskich w okresie średniowiecza, które można potraktować jako drobny przyczynek do dziejów tej familii w Polsce Centralnej.